Paylaş
Tüm Sayılar      2022      Sayı 200 - Şubat 2022      Yıllar Önce Basında Adalar: Şubat 1937

Yıllar Önce Basında Adalar: Şubat 1937


1937 yılının Şubat ayı haberleri içinde, Heybeliada’da bulunan Vaftizci Yahya Manastırı (Hagios Ioannis Prodromos) ile ilgili bir haber öne çıkıyor. Manastır, Heybeliada Değirmen Tepesi eteklerinde bulunuyor. Bir dönem Türk-Rus Savaşı’nda esir alınan Rus askerlerinin de barındırıldığı manastırın arazisi içinde Deniz Ticaret Okulu kurulmuş. Bu dönemden itibaren süren bir kamulaştırma serüveni yaşamış olan manastır, günümüzde Deniz Harp Okulu sınırları içinde yer alıyor.

1937 Şubat ayında kışın sert geçtiği ve olumsuz hava koşullarının ciddi sorunlara yol açtığı da o yılın gazete haberlerinden anlaşılıyor.


Eski Heybeli Manastırı

Kilisesinde kıymetli resimler varmış!

Atinada çıkan Atinaika Nea gazetesinde Heybeliadadaki eski bir manastıra ait bir yazı görülmüştür. Gazetenin Beyoğlu muhabirinden aldığı habere göre, Patrikhanenin hukuk encümeni Heybeliadada Deniz Okuluna terkedilen eski bir manastırın hukuki vaziyetini tetkik ettirmektedir.

“Bu bina Panyia Kipariyotis manastırının müştemilâtından olarak Patrikhanenin malı sayılırken bundan senelerce evvel istimlak edilmiş ve bedeli de Patrikhane hesabına bankaya yatırılmıştır. Patrikhane bu parayı almamış ve Mütareke senelerinde binayı istirdat etmiş ve Ferit Paşa hükumeti de evvelce verilen parayı bankadan almıştır. Bina bu suretle idareten Patrikhaneye iade edilmiştir.

İnkılaptan sonra Adalar malmüdürü bu eski muameleyi hatırlamış ve binayı istemiştir. İş mahkemeye intikal edince malmüdürlüğü davayı kazanmış ve patrikhaneye de istimlak bedeli olan 15 bin lirayı vermiştir. Şimdi binanın içinde bulunan kilisenin ne olacağı düşünülmektedir. Bu kilise ortodoksların elinde kalmış olan ikinci Bizans kilisesidir. Bunun tasvirleri Kariye camiinin sanatini hatırlatmaktadır. Tamir esnasında bu tasvirlerin bir çoğu sıvanmış ve üzerlerine bir takım resimler yapılmıştır. Sıvalar döküldükçe meydana çıkan bu eserlerin arasında (Ayios Profirios) un bir tasviri çıkmıştır ki Toklu Dede camiindeki resimleri andırmaktadır…

Dün bir muharririmiz Yunan gazetesinin bu neşriyatı üzerine Milli Emlak müdürüne müracaat ederek vaziyeti sormuştur. Müdür şunları söylemiştir:

“- İstimlâk Harbı Umumide yapılmıştır. Bir çok istihalelerden sonra nihayet kat’i şeklini almış ve bina istimlak edilerek Deniz Harp okuluna mal edilmiştir. Patrikhaneye bedeli olan on beş bin lira da verilmiştir. Eğer burada hakikaten tarihi eserler varsa bunların olduğu gibi ve ehemmiyetle muhafaza edileceği şüphesizdir. Esasen tarihi eserlere çok kıymet verdiğimiz şu zamanda ufacık bir tarih yadigârının bile imhasına ve ihmaline imkan yoktur. Her türlü kanuni formalitesi ikmal edilmiş bulunan bu binanın iadesi ihtimali bile mevzuubahis değildir…

Tan, 27 Şubat 1937, Cumartesi


Dün öğleden sonra limanımızı kesif bir sis kapladı

Basra vapuru Heybeli önlerinde karaya oturdu, yolcular sandallarla çıkarıldılar

Dün öğleyi müteakip hava kararmağa başlamış ve saat birden sonra şehri kesif bir sis tabakası kaplamıştır. Sis bilhassa denizde tesirini göstermiş, akşama kadar sekiz on metre ilerisi güçlükle görülebilmiştir. Bu hal geç vakte kadar devam etmiştir.

Dünkü sisi yüzünden deniz nakil vasıtaları çok müşkilat çekmişler, büyük vapurlar bulundukları yerlerde demirlemeğe mecbur olmuşlardır. Kavak civarı nisbeten açık olduğu için yolcu vapurları Boğazın yukarı tarafında seyrüseferde fazla zorluk çekmemişlerdir. Fakat saat yirmiden sonra seyrüsefer çok güçleşmiş, Boğaziçine de vapur işliyememiştir. Saat dokuza doğru sis biraz hafiflemiş ve bu arada Boğaza bir vapur kaldırılabilmiştir.

Saat 13 den sonra Adalardan Köprüye vapur seferleri durmuş, yalnız 20 de bir vapur kaldırılmıştır. Bu vapur Adalara, Modaya ve Haydarpaşaya uğrıyarak saat 24.45 de Köprüye gelmiştir.

Yalovadan kalkan vapur da aynı saatte Köprüye gelmiştir. Köprüden telefonla sis hakkında malumat alınmak yüzünden vapurlar iskelelerde çok beklemişleridir. Sisin en fazla tekâsüf ettiği yer de Köprü ile Sarayburnu ve Haydarpaşa önleri idi.

Köprüden Adalara saat 16.20 de Basra vapuru hareket etmiş ve bundan sonra başka vapur hareket ettirilememiştir.

Basra vapuru Heybeliadada muattal Yeldeğirmeni önüne yakın bir yere gelince sis basmış ve vapur burada karaya oturmuştur. Yolculardan bir kısmı sandalla karaya çıkarılmış, sonra Kınalı vapuru gelerek Basraya yanaşmış ve yolculardan bir kısmı da Kınalı vapuru ile karaya çıkarılmıştır.

Adalara gidecek yolcular dün akşam saatlerce Köprüde kalmışlardır. Nihayet gece saat 24 de Köprüden Adalara bir vapur hareket ettirilmiş ve yolcular bu vapurla Adalara gitmişlerdir.

Akşam, 28 Şubat 1937, Pazar


Üç yangın

Üçü de büyümesine meydan vermeden söndürüldü

       Son yirmi dört saat zarfında İstanbulun muhtelif semtlerinde üç yangın olmuştur:

1 – Heybeliadada Sanatoryom binasının yanında soğuk hava deposunun duvarlarındaki mantar ve zift sıvalar bacanın hararetinden kızarak tutuşup yangın çıkmışsa da yetişen itfaiye tarafından söndürülmüştür.

Akşam, 25 Şubat 1937, Perşembe


İstanbulda eşek nakil vasıtası olarak kullanılmıyacak

Verilen karar mucibince yalnız Adada tenezzühlerde eşeğe binilmesine müsaade ediliyor

Şehir meclisi dün ikinci reis vekili Tevfiğin reisliği altında toplanmıştır. Gelen muhtelif evrak encümenlere havale edildikten sonra riyaset makamının bir tezkeresi okunmuştur. Tezkerede İstanbul içinde eşekle nakliyat yapılmasının yasak edilmesi teklif ediliyordu.

Riyaset makamı eşeklerin nakil vasıtalarının çabuk hareketine mani olduğu gibi çirkin bir manzara da teşkil ettiğinden bahsediyor ve yasağa dair belediye zabıtası talimatnamesine bir fıkra ilavesini teklif eyliyordu. Yalnız Büyükada gibi sayfiye yerlerinde eşeğin sırf tenezzühlerde binmek için kullanılmasına müsaade ediyordu. Şehirden uzak yerlerde mahalli kaymakamlarının müsaadesi üzerine eşekle nakliyat yapılabilecekti. Meclis bu teklifi kabul etmiştir.

Akşam, 19 Şubat 1937, Cuma


AKŞAMDAN AKŞAMA

Suçlu, nihayet bulundu…

Evvel zaman içinde cümle hayvanat müthiş bir veba hastalığına tutulmuşlar. Telafat çoğalmış belânın önüne geçmek için hayvanlar meşveret kurup çare düşünmüşler, demişler ki: “Bu musibeti üzerimize musallat eden Cenabı Haktır. İçimizden birisi büyük bir günah işlemiş olsa gerek. Allah bizi bu suçtan dolayı cezalandırıyor. Bu günahı işleyeni bir bulsak!..”

Hayvanatın padişahı aslanın riyasetinde, dağ üstünde bir mahkeme kurulmuş.

  • Herkes ne günah işledi ise söylesin cezasını verelim, Cenabı Hak bizi bu hastalık belâsından kurtarsın.

Muhakeme başlamış.

  • Kabahat kimde?

Evvela aslan anlatmış: “Benim hiç bir günahım yok. Beş on ceylan ve geyik parçaladım, bir insan yedim, bir manda sürüsüne hücum edip hepsini perişan ettim. Her gün de ufak tefek bazı hayvanlar avlayıp geçiniyorum..

Bütün hayvanlar hep bir ağızdan:

  • Aman efendim bunlar bir şey değil, estağfirullah, ne yapsanız aynı keramettir” diye bağrışmışlar.

Sıra kaplana gelmiş. O da arasıra beş on hayvan, insan parçalayıp yediğini anlatmış.

  • Sizin de cürmünüz yok! Demişler.

Kurt, kaptığı koyunları, tilki sansar ve saire, bütün yırtıcı hayvanat başlarından geçen kanlı vakalar meclis huzurunda sayıp dökmüşler.

Hiç birinin bir günahı olmadığı anlaşılmış.

Sıra, bir köşede boynu bükük, halim selim oturan eşeğe gelmiş. Ona sormuşlar:

  • Eşek sen ne yaptın?

Biçare eşek, düşünmüş, taşınmış eski yeni bütün hatıralarını toplamış, günah nevinden anlatacak bir şey bulamamış.

  • Hele iyi düşün!
  • Ha evet, demiş. Bir gün yolda gidiyordum. Çok yorulmuştum, biraz dinleneyim dedim. Yeşil bir çayır vardı, karnım açtı. O güzel çayırdan bir tutam kopardım, yedim…”

Bütün heyet hep bir ağızdan hiddet ve şiddetle haykırmışlar:

  • Vay hain, gördün mü yaptığın işi… Tevekkeli değil, mintarafillâh başımıza gelen belâların sebebi senmişin.

Eşeği bu müthiş cürmünden dolayı el birliğile al aşağı etmişler.

Fransız hikâyecisi bay Lafontenin bu meşhur masalını hatırlamamak kabil mi?

Meğer şehrin bütün intizamını bozan tek suçlu, eşekmiş. Eşek yasak oldu…

Akşamcı

Akşam, 20 Şubat 1937, Cumartesi


Heybeliadada küçük bir liman yapılacak

Aldığımız malûmata göre küçük deniz vesaitinin ilticası için Heybeliadada küçük bir liman yapılmasına karar verilmiş ve dün bir heyet Heybeliadaya giderek bu küçük liman yeri etrafında tedkikatta bulunmuştur.

Akşam, 21 Şubat 1937, Pazar


Vapurların Yaz Tarifeleri Hazırlanıyor

Akay ve Şirketi Hayriye yaz hazırlıklarına şimdiden başlamışlardır. Her iki idare bütün vapurlarını sıra ile havuzlatarak tamir ettirmektedirler. Aynı zamanda bu yaz için iki idare tarifelerini biribirine uygun olarak hazırlıyacaklardır. Bu suretle Boğazdan Adalara veya Adalardan Boğaza gitmek istiyen kimseler köprüye çıktıkları zaman derhal diğer vapuru hazır bulacaklardır. Bundan başka yaz gecelerine mahsus vapur seferlerinin çoğaltılmasına da ehemmiyet verilecektir.

Tan, 9 Şubat 1937, Salı


Büyükadada bir kır koşusu yapılacak

Büyükada Halkspor kulübü önümüzdeki pazar günü Büyükadada 5000 metroluk bir kır koşusu tertib etmiştir. Bu koşuya şimdilik 7 kulübün atletleri kaydolunmuştur. Koşuda ferd itibarile 1 inci ve ikinci ve üçüncü gelenlere birer madalya, dördüncü, beşinci ve altıncı gelenlere muhtelif hediyeler, birinci gelen ekibe de ayrıca gümüş bir kupa verilecektir.

Cumhuriyet, 17 Şubat 1937, Çarşamba


Büyükadaya bir fener konulacak

Tahlisiye idaresinin 937 bütçesi hazırlanmıştır. Bütçe 400 bin lira kadardır. Umum müdür Necmettin, bayram ertesi tasdik için Ankaraya götürecektir. Umum müdür ayni zamanda Vekâletle temaslarda bulunacak ve hazırlanan beş senelik tahlisiye programının 937 senesine ait kısmını tesbit edecektir. Bu seneki inşaat için bütçede 60 bin lira kadar ayrılmaktadır. 937 yılında Büyükadanın Yalova tarafındaki sahiline de büyük bir fener inşa edilecektir. Tahlisiye idaresi tarafından Almanyaya sipariş edilen büyük tahlisiye motörü mayısta teslim edilecektir.

Tan, 19 Şubat 1937, Cuma


BOĞAZA VE ADALARA SERİ POSTALAR

Akay ve Şirketi Hayriye idareleri bu sene ilkbahar ve yaz vapur tarifelerini diğer yıllardaki zamanlardan daha erken tatbik etmeğe karar vermişlerdir. Bilhassa her iki idarece haziran sonlarında tatbike başlanan yaz tarifeleri haziran başında tatbik edilecektir. Ayrıca her iki idare de bütün yaz mevsiminde bilhassa tatil günlerinde iskelelerden Köprüye geç saatlere kadar vapur işleteceklerdir. Aynı zamanda köprüden iskelelere de haftanın muayyen günlerinde geç saatlerde vapur seferleri olacaktır. Böylelikle sayfiyeye gidenlerin şehirlerden ve şehirde oturanların da sayfiyelerden istifadeleri temin edilecektir. Akay idaresi şimdiden yaptığı tetkiklere göre köprüden Heybeli ve Büyükadaya olan seyahat müddetini 25-30 dakika kısaltabileceğini anlamıştır. Akayın yeni tarifesi buna göre yapılacak, Köprüden Heybeli ve Büyükadaya 50-60 dakikada gitmek mümkün olacaktır. Ayrıca Akay idaresi bütün Adalardan Anadolu yakasına da muntazam ve süratli seferler tesis edecektir.

Tan, 26 Şubat 1937, Cuma


Büyükada Yat Klübü T. A. Şirketi İdare Meclisi Başkanlığından :

Aşağıdaki ruzname üzerinde görüşülmek ve karar verilmek için şirket heyeti umumiyesinin 16/3/937 salı günü saat 15 te Cağaloğlunda Eminönü Halkevi binasında sureti fevkaladede toplanacağı, buna göre şirket dahili nizamnamesi mucibince hisse senedleri hamillerinin hazır bulunmaları ilan olunur.

RUZNAME:

1 – Şirketin gayrimenkullerinin icra marifetile satılmış olması dolayısile şirketin tasfiyesi.

2 – Tasfiye kararı verildiği takdirde tasfiye heyetinin seçilmesi ve kendilerine verilecek salahiyetin tesbiti.

Cumhuriyet, 26 Şubat 1935, Cuma


Yayınlanma Tarihi: 04 Şubat 2022  /  Son Güncellenme: 04 Şubat 2022


Bu yazı hakkında yazarımıza ve editörlerimize iletmek istedikleriniz mi var?
Aşağıdaki formu kullanarak kendisine ulaşabilirsiniz.
(Bu formdaki bilgiler, yazarımız ve editörlerimizin mail adreslerine iletilecektir.)


Çerezleri Yönetin!

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.

Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.