Paylaş
Tüm Sayılar      2025      Sayı 237 – Mart 2025      Kediler ve Kargalar

Kediler ve Kargalar


Fotoğraf: Vera Lal Erdoğdu

Adalı Dergisi’nde birkaç aydır Sait Faik Abasıyanık’la ilgili makaleler kaleme alıyorum. Gerçekten bu büyük yazarımıza ne kadar emek versek, onun hatırlanması için ne kadar çaba sarf etsek azdır!.. Erkenden hayata gözlerini yuman Sait Faik’in neredeyse değinmediği konu bulunmaz; kediler, kargalar, martılar da mevzularına dahildir. Burgazada’nın kedileri için Sait Faik bazen uyuz der bazen de onları sevimli bulur. Kedilerin avlanma yeteneklerine hayranlığını dile getirirken, balıkçılardan dilenmelerini de gizlemez.

Bir Kıyının Dört Hikayesi başlıklı eserinde (1936) bir kedinin Burgazada’daki avcılığından sitayişle bahseder:

Sonra rıhtımın cezirle sudan çekilmiş̧ kıyısına indi. Oradan bir kaplan hızıyla denize atıldı. Ağzında bir balıkla çıktı. Gözleri bende, homurdanarak yedi. Bana öyle geldi ki, elimi ağzındaki balığı almak için uzatsam kedi, yarı yarıya unuttuğu vahşetini, iptidai vahşetini, birdenbire denizin içine düşüp tekrar fırladığı andaki aksülamelle hatırlayacak ve belki de benden bir parçayı, ağzındaki balığı yer gibi vahşetle yiyecekti… [gel zaman git zaman]… vahşi kedilerim birer birer ortadan çekildi…

Bugün Sait Faik’in dediği gibi denizden avlanan kedi hiç kalmadı… Vahşiliklerinden eser yok. Hepimiz kedileri hazır mamayla pelteleştirdik. Ben de bunlar arasındayım.

Sokak kedileri için mama aldığım bakkalın sahibiyle arada dertleşiriz:

Ben:

-Adalılar kedileri mamayla besleye besleye doğalarını bozmuşlar, sonunda da avlanmayı unut(tur)muşlar. Bu yüzden ben de vicdanım sızlaya sızlaya mecburen mama alıp bu zavallı kedileri besliyorum.

Bakkal:

-Eskiden öyle değildi Teyfur Hocam!

Evet, eskiden öyle değildi, ama bugün…

Adada kediler için bol ve çeşitli besin kaynağı bir orman olmasına rağmen kediler hiç iltifat etmiyorlar çün ki hepsi artık mamaya bağımlılar.

Ne olursa olsun, kediler hakikaten çok sevimliler ve biz onlara kıyamıyoruz. Artık zaten avlanmalarını beklemek için de çok geç. Hepsi bizden minnoş gözleriyle mama bekliyorlar.

Kediler çok da iyi yoldaşlar. Adada yürürken bazen kedinin biri sizinle kısa bir yolculuğa çıkar, ahbaplık yapmaya başlar. Sanırsınız sizi hiç bırakmayacak, evinize kadar gelecek. Ama birdenbire durur oradan ileriye geçmez, görünmez hududuna varmıştır ve sizi yalnız bırakır, sizi yalnızlığınıza terk eder. İçiniz burkulur. Kedilerin huyunu bilmezseniz artık sizi sevmediği vesvesesine kapılırsınız.

Fotoğraf: Vera Lal Erdoğdu

Adada yürürken tedarikli olmak lazım. Çantanızda mama kalbinizde kedi sevgisi olmalı!.. Hele kışları. Elinizdeki mamaları etrafa saça saça gidersiniz. Size yaklaşan aç bir kedinin önüne biraz mama serperek yolunuza devam edersiniz. Ama işte burada bilmeniz lazım gelen bir husus var ki doğal denge için önem arzeder: etrafa bolca saçtığınız mamaları kediler biraz yedikten sonra çekildiklerinde kargalar mamanın başına üşüşmeye başlar. Kargaların mamanızı yemesini istemiyorsanız saçtığınız mamanın kediler tarafından sonuna kadar bitirilmesini başlarında durarak beklemek, korkuluk vazifesi yapmaktır. Bitene kadar çün ki bu sevimli tembiş kediler doyduklarında mamanın yüzüne bile bakmazlar; çekilir gider gayba karışırlar. Diğer kedilerin de orada mama bulunduğundan haberleri olmadığı için kargalara gün doğar, mamalarla karınları dolar. Bazen de mamaya üşüşen karga güruhu kalabalıksa kediler korkarak mamalarına hiç ulaşamazlar. Öyle melül melül bekleşir dururlar.

Yerde mama kaldıysa ve görünürde kedi de yoksa pis pis pis diyerek yeni kedi kümesini çağırmanız lazım. Yokluktan yeni yaratılmışçasına peydahlanıp koşa koşa yanınıza bir sürü kedi gelecektir. Bu işlem mama bitene kadar tekrarlanacak. Unutmayalım!..

Ama işte vapur kaçar, bekleyeniniz vardır, saçarsınız mamayı hızlı adımlarla uzaklaşırsınız arkanızda artık ne olursa olur! Karga mı yer martı mı? Bilemezsiniz.

Hırsız kargalar sizi, göremediğiniz bir yerden hep gözetlemektedirler.

Kargaları sevmediğim zannedilmesin ama hazıra konanlarla alıp veremediğim var. Kedi mamasıyla besleniyor kargalar artık, avcılık hak getire. Bu kadar gözü açık hayvan sonuçta tembelliğe bizim yüzümüzden alıştı.

Kargalar geldi serçeler, bülbüller, güvercinler gitti. Acı acı bağrışan kırmızı gözlü martılar da zar zor karga istilasına dayanıyorlar.

Bu karga milleti o kadar gariptir ki uçarak gidebilecekleri yere vapura binerek giderler. Zeki oldukları için tembeldirler, ya da tam tersi. İnsan gibi işte. Bazen Büyükada’dan Kabataş’a kadar bile vapurla seyahat ederler. En çok da Büyükada Burgaz arasında yolculuk yapmayı severler. Büyükada’nın karaya en yakın ada olduğunu ve Burgaz’da da kedilerden bolca kuru mama arttığını bilirler. Aslında onlar her şeyi bilirler. Sultan Palamud’u bile bilirler…

Fotoğraf: Vera Lal Erdoğdu

Sesleri de pek sevimsizdir. Ne kadar da kindardırlar. Beni gördüklerinde artık taktiklerinin bana sökmediğini bildikleri için basarlar narayı hep bir ağızdan, söverler anama babama, başlarlar yaygaraya: gak, gak, gak… Penceremin önüne süs diye koyduğum İznikli Adil Usta yapımı horoz şekilli iki su testimin gagalarını sinirlerinden ve hırslarından kırdılar.

Tabiatları böyle tamam ama kedişlerin cenneti burası, kargalar kendilerine başka cennet bulsunlar!

Kargaları da beslesek n’olur ki diye soranlara yukarıda uzun uzadıya anlatmaya çalıştığım meseleyi bir cümleyle mukabele ederim: insan hamamböceğiyle kelebek arasında ayrım yapacak kadar şekilci değil mi? Eh, ben de en nihayetinde bir insanım, Nietzsche gibi.

Burgazada kedi cennetidir. Kınalıada da öyle. Hem mama boldur hem de su… Ayrıca kedileri korkutup sindirecek sokak köpeği de neredeyse hiç yoktur. Karınları tok sokak ortasında sere serpe uyurlar.

Bu iki cennette kedinin her türü bulunur. Van’ından Norveç’ine, tekirinden en karasına… Onlar sayesinde her tarafımız sevimli çehre dolu. İyi ki var bizim kediler. Kargalar haydi başka kapıya ya da adaya…


Yayınlanma Tarihi: 05 Mart 2025  /  Son Güncellenme: 05 Mart 2025


Bu yazı hakkında yazarımıza ve editörlerimize iletmek istedikleriniz mi var?
Aşağıdaki formu kullanarak kendisine ulaşabilirsiniz.
(Bu formdaki bilgiler, yazarımız ve editörlerimizin mail adreslerine iletilecektir.)


Çerezleri Yönetin!

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.

Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.