Paylaş
Tüm Sayılar      2024      Sayı 226 - Nisan 2024      Afetzede Göçmen Kuşlar Üzerine

Afetzede Göçmen Kuşlar Üzerine


23 Mart 2024
Milleyha sulak alanı / Samandağ / Hatay

Maskeli ak kuyruksallayan’ın peşindeyim. Yıllardır çalışmalarını ve gözlemlerini keyifle takip ettiğim Emin Yoğurtçuoğlu’nun  (@birddetective isimli Instagram hesabını takip etmenizi öneririm) bu güzel kuşu paylaşımı üzerine ben de şansımı denemeye geldim.

Milleyha sulak alanı, Samandağ ilçesinde, yolculuğuna Lübnan’da başlayıp büyük bir kısmını Suriye’den geçirerek Asi Nehri’nin (veya Orontes’in) Akdeniz ile kavuştuğu bölgede yer alıyor. Ekinoks ve Dünya Su Günü’nün üstüne, bu güzel coğrafyadaki göçmen kuş nüfusuna şahit olmak, topraklarımızın mucizelerini yeniden hatırlatıyor. Burada günde 80 ila 100 farklı kuş türü gözlemlenebiliyor.

Yılan kartalı avını gözlemliyor

Milleyha sulak alanın göç dönemlerinde üç yüzden fazla kuş türüne geçici konaklama alanı olduğu biliniyor. “Geçici konaklama alanı” gibi isimler son bir yıldır bu coğrafyanın terminolojisinde daha çok insanların barınma ihtiyacını karşılamak adına girdi, maalesef. Ama kısa bir süreliğine de olsa geçici konaklamanın en doğal halini gözlemlemek için buradayım.

Hatay’da yaşamın pek çok yönünü, adadaki hayatımızın benzerlikleriyle içselleştirmek kendi adıma bu süreçte en büyük motivasyonum oldu. Fakat Samandağ’ın bu bağlamda yeri çok farklı. Mavinin yeşille ve tepelerle buluşmasının, kültürün, samimiyetin, farklılıkların hatta seçim sürecindeki politik hareketliliğin ve çok sesliliğin bile kendimce adalarımızla benzeşen çok yanı var, veya bilinçaltım benzeştirmeye çalışıyor. Gerek coğrafi konumumuz ve İstanbul popülasyonuna oranımız, gerek Adalar Afad arama kurtarma ekibi olarak aldığımız eğitimlerde hocalarımızın söylemlerinden çıkan acı gerçeği, olası bir afet anında müdahalede geri kalınacak akıbetimizi Samandağ son bir yıldır yaşıyor, sanırım düşünmekten korktuğum bu olası kader ortaklığı da bu bölgeye karşı farklı bir sempati oluşturmama sebep oluyor.

Milleyha’ya geçen sene bu zamanlar gelemedim, çadır kentte yoğun mesaili bir döneme tekabül ediyordu. Maskeli ak kuyruksallayan’a da henüz denk gelemedim. Belki o da geçen sene gelememişti, bunu bilmiyoruz. Fakat son dört saatte otuzun üzerinde türü görüntüleme şansım oldu. Ve sanıyorum ki bu türlerin hepsi de, en az benim kadar şaşkın bazı konularda.

Geciken müdahaleler yüzünden geçen sene bu zamanlar Samandağ’da molozlar ve yıkımlar henüz kalkmamıştı. Fakat geçtiğimiz 411 gün içerisinde, yüzlerce yıkık binanın molozu pek çoğu maalesef hesapsızca kurulan döküm sahalarına bertaraf edildi. Bunlardan biri de Milleyha’nın hemen yanı başında. Ve hala otoriteler ve yerel halk tarafından sürekli moloz dökümleri yaşanıyor. Bu göçmen kuşların hiç biri, atalarından gelen gen aktarımlarıyla nesillerdir misafir oldukları bu alanı, bu kadar berbat halde görmemişlerdi sanırım.

Milleyha’da molozlar ve arkada Cebel Akra/Kel Dağ

99 depreminden sonra akıllarımıza kazınan söylemlerden biriydi “deprem değil binalar öldürür” gerçeği. Bunu maalesef geçtiğimiz yıl ulusça yeniden deneyimledik. Ve insan eliyle yapılan hatalar, bu afetlerden sonra da öldürmeye, doğaya ve kendimizden büyük olan her şeye zarar vermeye devam ediyor. Böylesine ender ve kıymetli bir doğa harikası alana, reva görülen bu muamele epey üzüyor.

Bir yılan kartalı gözüne kestirdiği avına doğru bir pike yapıyor. Lensimin ve gözümün yetmediği, belki görebilsem de tanıyamayacağım bir sürü kendisinden korkarak havalanıp yüz metre ötede yeniden suya iniyor.

Adadayken bahar aylarında kuş göçlerini izlemeye çıktığım günleri ve muhteşem manzaralarımızı düşünüyorum. Ve fikrinin bile korkuttuğu İstanbul depreminin sonuçlarını tahayyül etmeye çalışırken, Samandağ ile kurduğum benzerlikler geliyor gözümün önüne. Dilerim o günleri hiç görmeyiz ama olur da yaşarsak da buradan daha hazırlıklı olabiliriz. Ve yaralarımızı sarmaya başladığımız günlerde de doğaya bu denli zararlar vermeyiz. Maskeli ak kuyruk sallayan ve diğer göçmen türlerini, geçici misafirlerimizi buradaki gibi şaşkınlıkları yaşamaya mecbur etmeyiz. Ve dilerim o yılan kartalı, seneye bu alanı daha temiz ve huzurlu bir konaklama için ziyaret edebilir.


Yayınlanma Tarihi: 08 Nisan 2024  /  Son Güncellenme: 08 Nisan 2024


Bu yazı hakkında yazarımıza ve editörlerimize iletmek istedikleriniz mi var?
Aşağıdaki formu kullanarak kendisine ulaşabilirsiniz.
(Bu formdaki bilgiler, yazarımız ve editörlerimizin mail adreslerine iletilecektir.)


Çerezleri Yönetin!

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.

Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.