Paylaş
Tüm Sayılar      2023      Sayı 214 – Nisan 2023      Yıllar Önce Basında Adalar: Nisan 1938

Yıllar Önce Basında Adalar: Nisan 1938


Bahar geliyor. Dolayısıyla Adalar ile ilgili gazete haberlerinin de artmaya başladığını görüyoruz. Haberlerin çoğu Adalara ulaşım ile ilgili.

Ulaşım ile ilgili haberlerden birkaçı özellikle dikkat çekiyor. 1938 Nisan ayında hava sıcaklıklarının oldukça yüksek seyretmesi nedeni ile Akay İşletmesi yaz tarifesinin ilanını erkene almış. Bunun yanında Köprü’de Adalar vapurlarının kalktığı iskelede yolcuların daha rahat hareket etmelerini sağlamak üzere düzenlemeler uygulamaya konulmuş. Kamu hizmeti veren bir kuruluşun hizmet kalitesini gözettiğini görmek insanı mutlu ediyor doğrusu. Keşke günümüzde de aynı hassasiyeti bütün kamu kuruluşlarında görebilsek.

Balkan ülkelerinden bir uluslararası konferans için İstanbul’a gelen heyetlerin Büyükada’ya yaptıkları gezi ile ilgili haber de milli duyguların nasıl abartılı ele alındığını göstermek açısından dikkat çekiyor.

1938 Nisan ayının gazetelerindeki gezimize buyurun.


Balkanlı misafirlerimiz dün Büyükadayı gezdiler

Yat klüb’de verilen ziyafette Rumen murahhası B. Basarya’nın nüktelerle dolu olan nutku çok alkışlandı

Pazar tatillerini geçirmek üzere, cumartesi günü öğleden sonra Yalovaya giden Balkanlı misafirlerimizle Türk Azalar bu lâtif su şehrimizde geceyi geçirdikten sonra, dün on birde Otel Termalden hareket etmişler, Kalamış vapurile Büyükadaya gitmişlerdi.

Havanın pek güzel olmasından istifade eden Balkanlılar, Yat klübe yürümüşlerdir. Burada muntazam bir sofra hazırlanmış bulunuyordu. Evvelâ aperitif alındıktan sonra, sofraya oturulmuş, ziyafet, tekellüften âzade, samimi bir hava içinde geçmiştir. Sona doğru, ecnebi misafirlerimiz:

– Hasan Saka! Hasan Saka! – diye hep bir ağızdan haykırmışlar; iktisad heyetimizin başkanı da şampanya kadehini dört milletin ve reislerinin şerefine kaldırmıştır.

Bunu müteakib, Ercümend Ekrem Talu, adaların tarihteki rolünü hülâsa eden bir müsahabede bulunmuş, son sözü “Balkanların dedesi” lâkabını gazanan Osmanlı nazırı ve Rumen murahhası bay Basarya almış, eski hatıralarından bahsetmiştir. Şimdiki rejimimizin nasıl net bir karakteri olduğunu tebarüz ettiren hatib, ezcümle demiştlr ki:

– Osmanlı devletinin adam akıllı ismi bile yoktu: Memaliki mahruse miydi? Devleti aliye miydi? Memaliki şahane miydi? Keza İstanbulun da öyle: Derialiye miydi? Dersaadet miydl? Kostantin miydi? İstanbul muydu, Konstantinopl miydi? Türk ferdinin rnilliyeti bile gizli tutulurdu, nüfus tezkerelerine “İslam” diye yazılırdı, Osmanlı denirdi.

Mütemadi nüktelerle dolu olan nutuk çok alkışlanmış, bay Nikola Basarya Türklerin gönlünü yirmi beş sene sonra ikinci defa olarak tekrar fethetmiş, bu bir kaç günlük ziyareti arasında yeniden memleketimizin meşhur simaları arasına girmiştir. Filhakika matbuat ona uzun uzun sütunlarını tahsis etmiştir.

Yemekten sonra, arabalarla büyük tur yapılmış, misafirlerimiz memleketimizin bu şirin adalarına hayran olmuşlardır.

Altıya doğru Adadan hareket eden vapur İstanbula vasıl olduktan sonra, misafirlerimiz otellerine dönmüşlerdir.

Bugün sabahtan itibaren encümen toplantılarına devam olunacaktır.

Akşam, 11 Nisan 1938, Pazartesi


Akay idaresinin halka kolaylıkları

Vapurlara halkın kolayca girip çıkmasını temin edecek tedbirler alınıyor

Akay işletmesi halka kolaylık göstermek için tesbit ettiği tedbirleri tatbike devam ediyor. Bu tedbirlerden biri de halkın vapurlardan kolay ve mümkün olduğu kadar süratle iskeleye çıkmalarıdır. Bu ciheti temin için Köprüdeki Adalar iskeleslnln vapur yanaşma dubaları, vapurun baş ve arka taraflarındaki çıkış yerlerinden yolcuların kolaylıkla geçebilmelerine müsaid olacak bir şekilde büyütülmektedir.

Eşyalar, yolcular arasından çıkarılmıyacak, vapurların baştaraflarındaki yerden nakledilecektir. Arka taraftaki yer de yolculara tahsis edilmiştir. İskelenin arka tarafındaki parmaklıklar biraz daha geriye alınacak ve bu suretle yolcuların geçeceği iskele koridoru genişlemiş ve halkın daha rahat yürümesine müsaid bir hale gelmiş olacaktır. Adalar iskelesindeki büfenin de kaldırılması tekarrür etmiştir. Alınan bütün bu tedbirler sayesinde halkın vapurlardan çıkış zamanı yarıya inecektir.

Akşam, 3 Nisan 1938, Pazar


Ada vapurları

Cumartesi ve Pazar büyük vapur tahsisi isteniyor

Havalar ısındığı için cumartesi ve pazar günleri sayfiye yerlerine gidenler çoğalmıştır. Geçen pazar günü Adalara giden vapur hıncahınç denecek derecede kalabalıktı. Bazı karilerimiz bu vaziyeti hikâye ederek bundan sonra Akay idaresinin cumartesi ve pazar günleri Ada seferleri için mümkün mertebe büyük vapur tahsis etmesini rica etmektedir.

Karilerimizin bu mütalaasını yerinde buluyoruz. Akay idaresinin bu haklı dileği nazarı itibara alarak vapur vaziyetini ona göre ıslah edeceğinden eminiz.

Akşam, 5 Nisan 1938, Salı


Akayın ilkbahar tarifesi

Yalovaya araba vapuru işlemesine başlıyor

Akay işletmesinin ilkbahar tarifesi yarın sabahtan itibaren tatbik edilmeğe başlanacaktır. İlkbahar tarifesinde yapılan yenilikleri evvelce yazmıştık. Bu sene ihdas edildiğini evvelce haber verdiğimiz Yalovaya araba vapuru seferleri tarifesi de hazırlanmış ve ilkbahar tarifesinde gösterilmiştir.

11 hazirandan itibaren tatbik edilmeğe başlanacak olan araba vapuru tarifesine göre vapur cumartesi günü saat 12 de Üsküdardan hareket edecek, İstanbul yakasından otomobil almak üzere Kabataşa uğrıyacak ve saat 12,30 da Kabataştan hareketle 15,30 da Yalovaya muvasalat edecektir.

Vapur aynı gün saat 16 da Yalovadan hareketle Kabataşa ve Üsküdara uğrıyacaktır. Pazartesi günleri de saat 6,30 da gene Üsküdardan kalkacak olan araba vapuru Kabataşa uğradıktan sonra saat 10 da Yalovaya gidecek ve cumartesi günü Yalovaya çıkmış olan otomobilleri alarak İstanbula gelecektir.

Bu seferler de Büyükadaya nakledilecek araba ve hayvan bulunursa o gün vapur gidiş ve gelişte Büyükadaya da ugrıyacaktır. Araba vapurile gidecek otomobil, kamyon veya arabalar da bu vesaitin alabileceği kadar yolcu de seyahat edebilecektir. Gidiş – Dönüş vesaiti nakliye biletlerinin dönüş parçası 10 gün için muteber tutulmuştur.

Akay işletmesi yaz tarifesi hazırlıklarına da başlanmıştır. Bu sene yaz tarifesinde birçok yenilikler yapılmaktadır. Büyükada ve Yalovaya vapur seferleri icab ettiği kadar çoğaltılacaktır.

Akşam, 19 Nisan 1938, Salı


Şehirde yaz hazırlıkları

Nakil vasıtaları idareleri, mıntakalarında oturan halkın ucuzca seyahat edebilmelerini temin eden tenzilatlı tarifeler hazırlıyorlar

Bu sene havaların güzel bir ilkbahar gösterecek şekilde iyi gitmesi, arasıra yağmur yağmasına rağmen sühunetin yüksek bulunması, nakil vasıtası idarelerini de bahar ve yaz hazırlıklarını süratle yapmağa sevketmiştir.

Akay idaresi Adalar – Yalova ve Anadolu hattı için yeni ilkbahar tarifesini tatbika başlamıştır. Bu tarife kısa devreli olduğu için Akay esaslı hazırlıklarını 40 gün sonra başlıyacak yaz tarifesi için yapmaktadır.

Cumhuriyet, 22 Nisan 1938, Cuma


Haklı şikâyetler

Ada vapurları yaz tarifesi

Akay idaresinin yaz tarifelerini hazırladığını muhterem gazetenizde okudum. Y azları Büyükadada geçirdiğim için geçen seneki tarifede bazı uygunsuzluklara rasgelmiştim.

Bunların ortadan kaldırılması için aşağıdaki noktaların, Akay idaresinin nazarı dikkatine çarpar ümidile gazetenizde dercedilmesini rica ile saygılarımı sunarım.

1 – Pazardan başka günlerde Büyükadadan Köprüye son vapurun geçen seneki gibi 19,20 de değil, hiç olmazsa bir saat daha sonra kaldırılması,

2 – Pazardan başka günlerde Büyükadadan Köprüye ve Köprüden Büyükadaya saat 10,45 ila 13,30 arasında hiçbir vapur yoktur. Saat 12 de Büyükada ve Köprüden birer vapur kaldırılması,

3 – Pazardan başka günlerde Büyükada ve Yürükali arasında vapur seferlerinin çoğaltılması,

4 – Pazardan başka günlerde Maltepe iskelesine biraz daha fazla vapur uğratılması,

5 – Pazar günleri Büyükadadan son vapurun 24 te kaldırılması.

FERİD

Akşam, 21 Nisan 1938, Perşembe


Akayin yeni ilkbahar tarifesi

Akay idaresi 20 nisandan itibaren tatbik edilecek bir ilkbahar tarifesi hazırlamaktadır. Yeni tarife ile Adalar halkı için birçok kolaylıklar bulunacak, seri ve doğru postalar ihdas edilecektir. Adalar arasında işlemek üzere İzmir körfezinde işliyen vapurlardan biri getirtilecektir.

Cumhuriyet, 1 Nisan 1938, Cuma


DENİZ İŞLERİ

Köprünün Adalar iskelesinde tadilât

Akay idaresi, Köprünün Kadıköy iskelesinde olduğu gibi Adalar iskelesinde de yolcuların süratle boşalması ve alınabilmesi için bazı tadilat yapmaktadır, Yeni şekilde köprünün bu kısmı genişletildikten sonra vapurlar baş ve kıç giriş ve çıkış mahallerinden birden köprüye yanaşacaklardır.

Cumhuriyet, 3 Nisan 1938, Pazar


DENİZ ve LİMAN :

Adalar İçin Vapur Getirilecek

Akayın 20 nisanda tatbik edeceği ilkbahar tarifesi hazırlanmıştır. Yeni tarifede, 19,45 te Adalara kalkan son vapur, 20,15 e alınmış ve 19,45 postası ipka olunmuştur.

Akay idaresi, Yürükali plajı ile Adalar arasında seferler tesis etmek için İzmir körfezinde işliyen vapurlardan birini getirtmek kararını vermiştir.

Tan, 13 Nisan 1938, Çarşamba


Dikkatler

Adaların çamları

Büyükadanın Maden tarafındaki bütün çamları hastalık sarmış. Dallar böcek içinde bembeyaz …

Ankara şehri, bozkırın ortasında yepyeni bir orman yaratırken, İstanbul, en kıymetli, en meşhur ağaçlarını koruyamıyacak kadar âciz midir?

Akşam, 11 Nisan 1938, Pazartesi


Adada bir vaka

Ayşe ile ailesi berber Seyfiyi döğdü

Evvelki gece Büyükadada sokak ortasında bir dayak hadisesi olmuştur. Salhane sokağında berberlik eden Seyfi, Ayşe isminde bir genç kızla tanışarak münasebet tesis etmek istemiştir. Fakat gerek Ayşe, gerek ailesi efradı buna muarızdırlar. Seyfi, evvelki gece evine giderken Ayşe ile karşılaşmıştır. Ayşe Seyfiye çıkışırken babası, anası, ve erkek kardeşi de meydana çıkarak Seyfiye hücum etmişler adamakıllı dövmüşlerdir.

Zabıta memurları vaka yerine geldikleri zaman bitkin bir halde bulunan berber Seyfiyi tedavi altına aldırmışlar, Ayşe ile anası, babası ve erkek kardeşini yakalıyarak kanuni muameleye girişilmiştir.

Akşam, 8 Nisan 1938, Cuma


Denize düştü

Bayan Muallâyı sandalcılar boğulmaktan kurtardılar

Bayan Muallâ. adında 17 yaşında güzel bir kız dün akşam üzeri Kadıköyünden bindiği Heybeliada vapurundan kazaen denize düşmüştür.

Bayan Muallâ, Kurbağalıderede oturan Üsküdar elektrik şirketi şeflerinden B. Saminin kızıdır. Kadıköyünden kalkan 15,50 vapuruna binen Muallâ, vapur Haydarpaşaya yaklaşırken hava almak için dışarıya çıkmış ve kenarda denizi seyre dalmıştır. Fakat bu sırada nasılsa muvazenesini kaybetmiş ve denize düşmüştür. Etraftan yetişen sandalcılar bayan Muallâyı kurtarmışlardır. Bayan Muallâ baygın bir halde ayni vapurla köprü iskelesine getirilmiş ve imdadı sıhhi otomobili ile hastaneye kaldırılmıştır.

Akşam, 11 Nisan 1938, Pazartesi


Heybeliada sanatoryomu

Yeni paviyona 15 mayıstan itibaren hasta alınacak

Heybeliada sanatoryomunda yapılan yeni paviyon bitmek üzeredir. Yakında binanın döşenmesine başlanacaktır. Yeni paviyona 15 mayıstan itibaren hasta kabul edilecektir. Şimdiye kadar sanatoryoma kabul edilen hastalar, sıra beklemek üzere bir çok vakit kaybediyorlardı. Bu müddet, hastaların miktarına göre değişiyordu.

Yen! paviyon açıldıktan sonra sanatoryoma kaydedilmek müddeti asgari hadde indirilecektir.

Akşam, 11 Nisan 1938, Pazartesi


Heybeli sanatoryomunun tevsii

Ankara 7 (Telefonla) – Heybeli sanatoryomunda yatak adedinin bu yıI (250) ye çıkarılmasının mukarrer olduğunu bildirmiştim. Bu sanatoryomun ihtiyaca göre ileride daha ziyade tevsii de düşünülüyor.

Cumhuriyet, 8 Nisan 1938, Cuma


Karikatür

– Lisan öğrenmek bir istidat meselesidir azizim. Meselâ ben üç sene Beyoğlunda, iki sene Büyükadada oturdum, hâIâ iki kelime fransızcayı bir araya getirip söyliyemem!.. Demek ki istidadım yok!.

Akşam, 14 Nisan 1938, Perşembe


Yayınlanma Tarihi: 05 Nisan 2023  /  Son Güncellenme: 05 Nisan 2023


Bu yazı hakkında yazarımıza ve editörlerimize iletmek istedikleriniz mi var?
Aşağıdaki formu kullanarak kendisine ulaşabilirsiniz.
(Bu formdaki bilgiler, yazarımız ve editörlerimizin mail adreslerine iletilecektir.)


Çerezleri Yönetin!

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.

Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.