Paylaş
Tüm Sayılar      2024      Sayı 226 - Nisan 2024      Liman Canibinden Mevrud Varakadır

Liman Canibinden Mevrud Varakadır


Bu ay sizlerle Osmanlı döneminde Çörçil Ahmed Fethi Bey tarafından İstanbul’da yayımlanmakta olan Ruzname-i Ceride-i Havadis’te (sayı 287, tarih 18.11.1865, sayfa 1146) rastladığım ve içinde birçok bilgi barındıran bir haberi paylaşmak istiyorum. İşte belgemiz, keyifli okumalar:

Teyfur Erdoğdu

Liman Canibinden Mevrud Varakadır

Bahçekapısı salapurya*larından Kuvvetli (?) Mehmed ve refiki Yorgi süvar olduğu salapuryası kömür hamulesiyle ve diğer bir kayık yedi nefer taifesiyle lakerda yüklü olarak işbu mah-ı halin yirmi beşinci cuma günü Dersaadet’den hareketle Adalara gitmek üzere iken esna-yı rahde İngiliz** Adası’yla Kınalı Adası’nın beyninde fırtınaya tesadüf ederek yevm-i mezbûrun akşam üzeri adaya işlemekte olan Şirket-i Hayriye vapurlarından üç numaralı Göksu nam vapurun kaptanı Luka (?) süvar olduğu vapuruyla Dersaadet’den müşterisini alıb mahall-i mezkura gider iken kaptan-ı merkum mezkur kayıkları gark olmak derecesinde olduğunu müşahede eylediği anda derakap vapur ile üzerlerine varıb mezkur salapurya ve kayığı taifeleriyle sahil-i selamete çıkararak Burgazadası’na teslim etmiş olduğuna dair mahall-i mezkur memuru tarafından ba-jurnal canib-i limana bildirilmiş olduğu varid olan ilmuhaberlerden müstefad olmuşdur.

 

Liman Tarafından Gelen Belge

Kuvvetli (?) Mehmed ve arkadaşı Yorgi’nin bindiği, Bahçekapısı sapaluryalarından, kömür taşıyan salapurya ve lakerda yüklü yedi kişilik bir kayık, bu ayın yirmi beşinci cuma günü Adalar’a gitmek üzere İstanbul’dan yola çıktığı sırada İngiliz Adası ile Kınalıada arasında bir fırtınaya denk gelir. O akşamüzeri adaya çalışmakta olan Şirket-i Hayriye vapurlarından üç numaralı Göksu adlı vapurun kaptanı Luka, İstanbul’dan müşterisini alıp yukarıda adı geçen beldeye doğru giderken kaptan, söz konusu kayıkların batma derecesinde tehlike altında olduğunu fark ettiği anda hemen vapurla yanlarına vardığını ve bahsi geçen salapurya ve kayığı tayfalarıyla güvenle sahile çıkararak Burgazadası’na teslim ettiğine dair bahsedilen yerdeki memurun durumu limana yazılı olarak bildirdiği gelen bilgilere dayanarak anlaşılmıştır.

* Salapurya birçok denizcilik terimi gibi İtalyancadan gelir. Aslı scialuppa’dır. Ama bu kelime de Fransızca chaloppe’den İtalyanca’ya geçmiştir. Fransızcadaki bu kelime tahminen eshalope yani kabuktan (shell) türetilmiştir. Altı düz olduğu için bu ismi almış olmalıdır. Yük taşımakta kullanılan üçgen biçiminde yelkenlidir ve yelken direği yatırılabildiği için köprü altlarından geçebilmektedir. 10–15 tona kadar yük taşıyabilir. Mavnadan bir derece küçüktür.

** Yassıada’ya o zamanlar İngiliz Adası denirdi. Sebebi 1858-1865 yılları arasında Britanya’nın İstanbul büyükelçisi Henry Bulwer’in bu adayı satın alarak orada oturuyor olmasıdır. Daha geniş okuma için bkz. https://adalidergisi.com/tum-sayilar/2022/haziran-sayi-204/sir-bulweri-googlelamak/


Yayınlanma Tarihi: 08 Nisan 2024  /  Son Güncellenme: 08 Nisan 2024


Bu yazı hakkında yazarımıza ve editörlerimize iletmek istedikleriniz mi var?
Aşağıdaki formu kullanarak kendisine ulaşabilirsiniz.
(Bu formdaki bilgiler, yazarımız ve editörlerimizin mail adreslerine iletilecektir.)


Çerezleri Yönetin!

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.

Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.