Paylaş
Tüm Sayılar      2024      Sayı 226 - Nisan 2024      31 Mart’ın Ardından

31 Mart’ın Ardından


31 Mart yerel seçimleri sonuçlandı. 28 Mayıs 2023 seçimlerinin birinci yılı dolmadan, siyasi tablo Türkiye’nin hemen her yerinde değişti. Evet, seçimler yereldi ama ne seçim kampanyası, ne de sonuçları itibariyle yerel sayılırdı.

CHP, uzun zamandır görünmez bir duvar gibi önünde yükselen yüzde yirmi beşlik barajı aştı. Üstelik iktidardaki Ak Parti’yi de iki puan geçerek, yüzde otuz yedi buçukluk oy oranıyla Türkiye’nin birinci partisi oldu. Geçen seçimlere göre üç milyon daha fazla oy aldı. Denebilir ki, bu oyların bir bölümü adaylara. Evet doğru ama, tersi de söz konusu olabilirdi. Aday tercihleri en çok tartışılan parti CHP değil miydi?

Evet, bu seçimlerle siyasi iktidar değişmedi, bu doğru. Ama 14-28 Mayıs 2023 seçimleri sonrası büyük bir hayal kırıklığı yaşamış, ardından Millet ittifakı partilerinin tuz buz olmasıyla iyice içine kapanıp siyasetle arasına mesafe koyduğu tartışmaları yapılan muhalif seçmen için bu seçim deyim yerindeyse, bir diriliş, moral oldu.

Şimdi yeniden, artık “hiçbir şey 31 Mart’tan önce olduğu gibi olmayacak” umudu var. Açık farkla kazanılmış Van’da daha ilk gün seçmen iradesine el koyan bir siyasi yargı darbe girişimi, işlerin hiç de kolay olmayacağına dair işaret olsa da, hiçbir şey artık tek başına iktidarın, ya da tek adamın tercihlerine bağlı bir süreç olarak işlemeyecek. Yeniden demokrasi için artık büyük bir umut var.  YSK’nın Van kararı bunun işaretlerinden biri olabilir.

İstanbul ve Adalar

Konumuz 31 Mart Adalar seçimini değerlendirmek. Ama Adalar Türkiye’den, Ankara’dan, hele de İstanbul’dan bağımsız değil.

İstanbul Büyükşehir Belediye seçimleri Adalar için belirleyiciydi. Adalar’da seçim sürecinin en çok merak edileni de kuşkusuz İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ve Meclisi’nin kimlerden oluşacağıydı.

Adalar’da beklenen oldu. CHP adayı Ali Ercan Akpolat otuz üç puan gibi açık farkla kazandı. Son dört seçimdir CHP adayları kazanıyordu ama bugüne kadar en büyük fark bu seçimde oluştu.  Adalar Belediye Meclisi’ne de bu sonuçlar çarpıcı şekilde yansıdı. On bir üyeli mecliste dokuz üye CHP’nin, iki üye de Ak Parti’nin oldu. İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’ne Adalar’dan gidecek üç üye de geçtiğimiz seçimlerde olduğu gibi CHP’den.

Ama en önemlisi Büyükşehir ve İstanbul’un Büyükşehir Belediye Meclisi’ne üye gönderen diğer ilçelerindeki yarışın nasıl sonuçlanacağıydı.

Bütün Türkiye’de olduğu gibi, İstanbul’da da muhalif seçmenin bile beklemediği bir sonuç çıktı ortaya. İstanbul’da, 2019 seçimlerinde CHP’nin kazandığı on dört belediye yeniden kazanıldı. Onların üzerine on iki belediye daha eklendi. Henüz kesinleşmemiş sonuçlara göre, Ekrem İmamoğlu %51,1, Murat Kurum %39,6 oranında oy aldı. Onları Yeniden Refah Partisi adayı yüzde 2,61, Zafer Partisi ve  DEM Parti adayları yüzde 2,12  oy oranı ile izledi.

Bu sonuçlarla İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nde CHP’nin 184, AK Parti’nin 130, MHP’nin 2 üyesi olacak. Halbuki 2019 seçimlerinde tablo tam tersi olmuştu. AK Parti’nin 176, CHP’nin 128, MHP ve İYİ Parti’nin 4’er üyeleri vardı.

Merak edilen TİP oyları

Adalar’da bu seçimin en çok merak edileni, yeni parti TİP’in alacağı sonuç idi. CHP’nin her seçim öncesi adayları etrafında yürütülen tartışma, bu kez TİP’e yönelik bir ilgiyi beraberinde getirmişti. Geçtiğimiz seçimlerde (2019) CHP’li küskünler DSP’den aday olan eski başkan Coşkun Özden’e destek vermişlerdi ya. Bu kez, CHP belediye başkan adayına değil ama belediye meclis üyelerine yönelik bir hoşnutsuzluk dalgası esmiş ve bu durum eski CHP’lilerin bir bölümünü TİP’e yöneltmişti.

TİP,  gerçekten de hem başkan adayı ve hem de meclis üyeleri aday listesi ile puan toplamıştı ve ilgi odağı olmuştu. Zaten 2023 milletvekili seçimlerinde de TİP yüzde dokuz buçukluk bir oy oranına ulaşmıştı Adalar’da ki bu oran İstanbul ortalamasının çok üzerindeydi. TİP Adalar’ın yükselen partisiydi.

Sonuçları belirleyen, adaylar ya da partililerin aldıkları pozisyon ya da çevrelerinde oluşan ilgi halesi değil, yine her zamanki gibi seçmenin davranışı oldu.

Şunu çok rahatlıkla söyleyebiliriz ki, Adalar’ın seçmeni son seçimlerin tamamında son derece bilinçli davranıyor ve kararını ülkenin genel durumuna göre veriyor.

CHP’nin Türkiye, İstanbul ya da Adalar ittifakı söylemi de esas olarak böyle bir seçmen okumasına dayanıyordu aslında ve sonuç verdi. Adalar’da da böyle oldu.

Esas olarak TİP’in aldığı ya da alamadığı oyun arkasında da bu gerçeklik var.

TİP’in Adalar belediye başkanlık seçiminde aldığı oy, TİP’in 2023 milletvekili seçimlerinde aldığı oy oranın üç puan üzerine çıkmış. Ama TİP, belediye meclisinde oy oranını beş puandan fazla artışla yüzde onbeşe çıkarmış. Adalar’ın seçmeni, TİP’in belediye meclisinde temsil edilmesini istemiş. Bunun içinde CHP’li küskünlerin payının çok da fazla olduğunu düşünmüyorum. Esas olan Adalar’ın CHP’li küskünlerden bağımsız seçmeninin tercihi olmuş. Ne yazık ki, bu tercih TİP’e meclis üyeliği kazandırmaya yetmedi. Bu satırların yazarı da dahil, çevremdeki çok insan böyle bir umut içindeydi. Öyle olsaydı, önümüzdeki dönem çok daha nitelikli bir meclis yapısı ortaya çıkabilirdi. Eminim ki bu, yeni başkanın çalışmalarına da pozitif bir katkısı olurdu.

Olmadı. TİP adayı Gizem Gülen’in seçimlerden sonra yayınladığı mesaja da burada özel bir vurgu yapmak isterim.

Türkiye ve Adalar’ın gündemi

Yeni başkan Ali Ercan Akpolat ve yeni meclis üyeleri 3 Nisan günü mazbatalarını alıp belediyede göreve başladılar. Kendilerine başarılar diliyoruz.

Ercan Akpolat’ın tüm seçim süreci boyunca halkla kurduğu yakın ilişkinin belediye başkanlığı döneminde de devam edeceğine ilişkin beklenti hayli yüksek. Bunu seçim günü akşamı, sonuçlar belli olduktan sonra Büyükada Saat Meydanı’nda yaptığı konuşma sırasında, cep telefonunun numarasını herkesle paylaşması ve yedi-yirmidört beni arayabilirsiniz demesiyle de göstermiş oldu. Hiç kuşkusuz bunun sembolik bir önemi var.

Erdem Gül’ün veda mesajının da öyle bir sembolik önemi olduğu düşünülebilir. Adalar’a “yabancı” olarak başladığı ve eleştirildiği başkanlık dönemini, Adalı olarak tamamlamaya ve yaşamına burada devam  etmeye karar verdiğine ilişkin mesajından söz ediyorum. Sıcak, sempatik.

İlginç bir dönem bekliyor hepimizi.

İniş ve çıkışlarıyla dolu yeni bir dönem.

Yaşayacağımız ilk yaz dönemi, bundan sonra olacakların da işaretini verecek.

Ya ulaşım başta olmak üzere kaos artarak devam edecek, ya da konuşulmuş karara bağlanmış ama kağıt üzerinde kalmış kurallar dizisi yaşama geçirilerek nefes alabileceğiz.

Ama şu bilinmeli ki, kaosa,  kuralsızlıklara ve de Adalar’a yakışmayacak her ne varsa onun uygulanmasına sessizce boyun eğecek fazla kimse de olmayacak.


Yayınlanma Tarihi: 08 Nisan 2024  /  Son Güncellenme: 08 Nisan 2024


Bu yazı hakkında yazarımıza ve editörlerimize iletmek istedikleriniz mi var?
Aşağıdaki formu kullanarak kendisine ulaşabilirsiniz.
(Bu formdaki bilgiler, yazarımız ve editörlerimizin mail adreslerine iletilecektir.)


Çerezleri Yönetin!

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.

Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.