İÇİNDEKİLER
Sayı 211 – Ocak 2023


Paylaş
Tüm Sayılar      2023      Sayı 211 – Ocak 2023      Horoz Reis Okulumun Sahnesinde

Horoz Reis Okulumun Sahnesinde


Bir yerlerde okumuştum. İngiliz yazar Julian Barners “Hayatınız, yaşadığınız değil, anlattığınız hikayedir, tâ ki biri hikayenizi çürütene kadar” demiş.

Horoz Reis de benim hayatımın gerçek bir hikayesi, hem de anlatmaya çabaladığım, çok önemli bir hikayesi.

Horoz Reis ile komşusuydum, iki farklı evde. Ailelerimiz o kadar yakındı (önce İstavrini, sonra Palamut, son olarak Fenerbahçeli Lefter) sokağının bir yanında biz, hemen karşı kaldırımda onlar otururdu. Horoz Reis balığa çıktığında ya da Kumsal’da çalışırken, ben onun evindeydim. Karşı kaldırıma geçer, tekmelemeye başlardım kapılarını; oyun arkadaşım Horoz Reis’in annesi Isguhi yayaydı. Bizim eve bakan odasında ışıl ışıl parlayan aksesuarları (ışıklar, tablolar, saatler, renkli mumlar, resim çerçeveleri, kristal küllükler, vazolar, sehpalar, Paris, Londra, Berlin gibi şehirlerin simgesi ışıklı kar küreleri) vardı. Noel ağacı, çikolata ve şekerlemelerle içeceklerin olduğu oda içinde, her saat başı dışarı çıkıp öten kuşlu saat, kıpkırmızı süslü kağıtlarla kaplanmış hediye paketleri, benim evimde olmayan, asla olmayacak oyuncaklardı. Isguhi yayanın odası benim çocukluğumun vazgeçilmez oyun alanıydı. Onun ayın yüzeyine benzettiğim kırış kırış olmuş suratı bile benim oyuncaklarım arasındaydı. Akşam çöktüğünde o dev gibi Reis’in çarşıda Ciğerci Raşit’ten aldığı birkaç kilo ciğeri kesekağıdından çıkartıp kedilere dağıtmasını evimin odasından seyrederdim. Uzun kış geceleri “Horoz Reis, Horoz Reis” sesleri ile uykum bölünürdü. Bilirdim bir hasta vardır karşıya hastaneye yetiştirilecek. Horoz Reis’in yatağından kalkıp evin ışıklarının açılmasıyla sona ererdi o sesler. Adada acil durumlarda hastayı karşıya götürmek zor iştir. Yaşamla ölüm arasında şifa arayanlar hızlıca karşıya, hastaneye yetiştirilmelidir. Gece gündüz, sis, lodos, fırtına demeden, hiçbir karşılık beklemeden teknesiyle çok can kurtarmıştır Horoz Reis. Üstelik hastaneye gidenlerin cebine usulca para bırakması unutulmaz.

Derken iki aile bu kez Çınar Meydanı Türkmen Apartmanı’nda altlı, üstlü komşu olacaktık. Yıllar süren bir komşuluktu bizimki. Sonra hayat, yavaş yavaş o çocukluğumun unutulmaz insanlarını bir bir yok edecekti. Önce babam, sonra Yaya İsguhi ve ardından Horoz Reis.

Yılar yılları kovaladı. Hayatının ilk yıllarının yaşanmış Büyükada’nın unutulmaz iyi insanını, Horoz Reis’i diğer Büyükada efsaneleri ile birlikte önce kendi bloğumda yazdım. O kadar güzel şeyler duydum ki o yazı ile ilgili. Ardından bir yaz günü Horoz Reis’i tanıyanlar, tanımayanlar Adalar Kent Konseyi bahçesinde toplanarak onu andık. Ertesi yıl Kınalıada’da kabri başındaydık. Yüzlerce adalı çiçeklerimizle onu bir kez daha yad ettik. Her yıl dönümünde kabrinin başında onun insanlığını selamlamak için toplanmayı gelenek hale getirdik. Sonrasında 2020 Haziran ayında “Horoz Reis, Efsane Reis’in Büyükada yılları” kitabım Adalı Yayınları’ndan çıktı. Horoz Reis’in efsanesi küçük bir çığ gibi büyüyordu.

Büyükada’dan İstanbul’a, Türkiye’ye ve yurt dışına yayılmaya başladı. Kitaba büyük ilgi gösterildi. Gazeteler, “Büyükada’nın efsanesi Horoz Reis” diye başlık atmaya, televizyon ve radyo programları yayınlanmaya başlandı.  Reis’ten Atina’da bile bahsedilir oldu.

Horoz Reis Tiyatro Sahnesinde

2021 yılında Tiyatro Simurg yönetmeni Mehmet Esatoğlu beni aradı, Horoz Reis kitabını oyunlaştırmak istediklerini ve fikrini uzun uzun telefonda anlattı. Birkaç ay sonra Mehmet Esatoğlu ve Hale Üstün ile bir araya geldik. Görüşmemizde  “Biz çok sevdik Horoz Reis’i, bu kahramanı. Karşılık beklemeden insanlar için güzellikler yapan bir insan modeli vardı karşımızda. Biz bu güzelim insan modelini sahnede anlatmalıyız” dediler.

Onlarla uzun uzun oyun hakkında yeniden konuştuk ve 6 Şubat 2022 günü “Horoz Reis” oyunun provasına başlandı. Gittikçe hızlanan bir tempo ile çalışmalar ilerledi. Kış geçti, bahar geldi, yaz oldu provalar sürdü. Sahnede dekor için gerçek bir balıkçı kayığı gerekiyordu.

Bir marangoz atölyesinde sanat insanı Erhan Alabaş tarafından Horoz Reis’in kayığı hazırlandı. Kayığın içi dolduruldu. Kıyafetler makyaj derken, oyuncular İbrahim Karamemet, Hale Üstün, Suat Oktan ve Mehmet Esatoğlu kitapta geçen Büyükada’nın karakterlerini canlandırdılar. Onur Toparlak da gitarı, ağız armonikası ve müziği ile oyunda yerini aldı. Afiş tasarımını Hamit Demir, dekorunu Erhan Albaş hazırladı.

2 Aralık akşamı Kadıköy Altkat tiyatrosunda sahne kuruldu. Tiyatro Simurg’un yorumlaması ile Horoz Reis’in hikayesi böylece ilk kez sahnelere taşınmış oldu. Ardından 23 Aralık 2022 Cuma akşamı Kartal Hürriyet Kültür Merkezi’nde ikinci oyun oynandı.

Palamut Sokak’ta Horoz Reis’in evinin karşısından yola çıktığım, sınıflarında okuduğum, bahçesinde koştuğum, hemen araka koruluğuna fidan diktiğim (kocaman çam ağacı olmuş) ilkokulumun konferans salonunda, Horoz Reis’in hikayesini izlemek benim için bambaşka bir duyguydu.

Büyükada İlkokulu’na gittiğim yıllar içerisinde tanımaya başlamıştım Horoz Reis’i.

O zamanlar karşı komşumun hikayesini yazacağım ve bunun yıllar sonra adı Şehit Murat Yüksel İlkokulu olan kendi ilkokulumda sahneleneceği hiç aklıma gelemezdi. Bu karışık duygular içerinde, unutulmaz bir gün yaşayarak, Büyükada’nın efsanesini sahnede izledim. Oyunun bitiminde Tiyatro Simurg oyuncuları beni yanlarına davet etiller. “Saygı yaşamdan uzun sürer” diyerek sahneden indim.

Horoz Reis, adalıların hatıralarında, ada sokaklarında, kitaplarda, tiyatro sahnelerinde yaşamaya devam ediyor.


Yayınlanma Tarihi: 05 Ocak 2023  /  Son Güncellenme: 05 Ocak 2023


Bu yazı hakkında yazarımıza ve editörlerimize iletmek istedikleriniz mi var?
Aşağıdaki formu kullanarak kendisine ulaşabilirsiniz.
(Bu formdaki bilgiler, yazarımız ve editörlerimizin mail adreslerine iletilecektir.)


Çerezleri Yönetin!

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.

Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.