Paylaş
Tüm Sayılar      2023      Sayı 216 – Haziran 2023      2023 Seçim Sonuçları ve Adalar

2023 Seçim Sonuçları ve Adalar


Bu yazı, dergimizin Mayıs 2023 sayısındaki yazımın devamı olacak. Türkiye tarihinin en kritik seçimlerinden biri olarak değerlendirilen iki turlu Cumhurbaşkanlığı ve Genel seçimleri tamamlandı.

Beş yıllık yeni dönemin Erdoğan cumhurbaşkanlığındaki yeni hükümet de göreve başladı. Dergimizin bu sayısında Oral Çalışlar, seçimlerin genel sonuçlarına ve sonrasına ilişkin değerlendirmelerini yazdı. Ben de, Adalı yayınlandığından bugüne tüm seçimler sonrasında yaptığımız bir işi yapıyor ve seçim sonuçlarının Adalar boyutuna odaklanıyorum.

Cumhurbaşkanlığı seçimi

Önce geçen sayıda yaptığım tespitler ve tahminlerle başlayayım. Bilindiği gibi, hemen tüm kamuoyu araştırma şirketleri seçim sonuçlarıyla ilgili tahminlerinde yanıldılar. Ama Adalar’la ilgili bizim yaptığımız tahminler büyük ölçüde tutmuş görünüyor. Şöyle:

“…  Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun oyların en az %70’ini alması beklenebilir. Kuşkusuz bu sayı ilk ve eğer olacaksa ikinci turda değişkenlik gösterecektir.” demiştik. Öyle de oldu. 14 Mayıs’da yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda Kemal Kılıçdaroğlu oyların %72,21’ini, Erdoğan %25,1’ini aldı. İkinci turda Kılıçdaroğlu oy oranını, Ogan ve İnce’ye verilen oyların tamamına yakınını da alarak %74,18’e çıkardı.

“Muharrem İnce ve Sinan Oğan’ın ilk turda alacakları oylar, Türkiye çapında %5-10 bandında görünüyor ama Adalar’da bu oranlara çıkmaları oldukça zor” demiştik. Bilindiği gibi Muharrem İnce seçime bir hafta kala çekildi ama adı oy pusulasında kaldı. Adalar’da Sinan Oğan ile birlikte Muharrem İnce’ye verilen oyların toplamı Türkiye ortalamasının yarısının da altında, %2,67’de kaldı.

Milletvekilliği seçimi

“24 Haziran 2018 seçimlerinde ilk kez AKP, Adalar’da üçüncü parti konumuna düşmüştü. HDP AKP’yi geçmiş ve ikinciliğe yerleşmişti. Bu seçimlerde de aynı durum yaşanacak mı göreceğiz” diye sormuş ve ardından şu değerlendirmeyi yapmıştık: “2018 seçimlerinin 2023 seçimlerinden farkı, %10 barajının varlığı ve HDP’nin bu barajı aşıp aşamayacağına ilişkin kaygı idi ve bu, CHP’li kimi seçmenlerin HDP’ye oy vermeleriyle sonuçlanmış olabilirdi. Gerçi bu durum asıl 2015 seçimlerinde yaşanmış ve HDP %13 oranında oy almıştı. Bu oy oranı sonraki yıllarda ve seçimlerde de büyük ölçüde korunacaktı. Dolayısıyla seçmen davranışının 2018 seçimlerinde etkili olmayacağı beklenebilir. Buradan çıkacak sonuç, sıralamanın 2023 seçimlerinde de değişmeyeceği yönünde olacak. İzleyecek ve göreceğiz.”

İzledik ve gördük. 2018 milletvekilliği seçimlerinde HDP Adalar’da oyların %23,3’ünü, AKP ise %22,9’unu almıştı. Küçük bir farkla da olsa önde görünüyordu. Ama bu seçimlerin önemli bir farkı, Emek ve Özgürlük İttifakı’nın iki partisi Yeşil – Sol ile TİP’in ayrı ayrı katılmalarıydı. Bu nedenle de yazımızda bunun yaratacağı belirsizliğe dikkat çekmiş ve “Bu seçimlerde Adalar’da merakla beklenen parti ise TİP. Geçen seçimlerde CHP ve HDP’ye oy veren seçmenlerin bir bölümünün TİP’e yöneleceği beklenir” tahmininde bulunmuştuk.

Öyle de oldu. TİP, benim de tahminimin ötesinde bir sayıya ve oy oranına çıktı Adalar’da ve hem Türkiye ve hem de İstanbul ortalamasının çok üzerinde, %9,36 oranına erişti. Tamamını incelemedim ama, TİP’in bu orana çıktığı başka bir ilçe var mı Türkiye’de, bilemiyorum.

Asıl soruya gelecek olursak: Yeşil-Sol ve TİP’in aldığı oy oranı Adalar’da toplam %19,5 oldu. AKP ise %18,24’te kaldı. Yani 2018 seçimlerindeki sıralama değişmedi, bir bakıma.

“Adalar’da CHP’nin, geçen seçimlerdeki üstünlüğünü sürdüreceği ve belki Türkiye ve İstanbul geneline uygun olarak bir miktar arttırabileceği söylenebilir” demiştik. Bu tahminimiz de tuttu. CHP 2018 seçimlerine göre oy oranını 5 puandan fazla artırarak %45,42’ye çıkardı. Bu farkın da, yine yazımızda yaptığımız tahmine uygun olarak AKP’den geçen ve HDP’den devralınan oylardan kaynaklandığını söyleyebiliyoruz. AKP 2018’e göre 3,5, Emek ve Özgürlük İttifakı ise (geçen seçimde HDP ile temsil edilmişti) yaklaşık 3 puan kaybetmiş görünüyor.

2024 yerel seçimlerine doğru

9 ay sonra Türkiye yeniden seçimlere gidecek ve yerel yöneticilerini seçecek.

Bu seçimler, 2023 seçimlerinde ortaya çıkan tablonun sürdürülüp sürdürülemeyeceğinin de işaretini verecek.

2024 yerel seçimlerinde İstanbul çok kritik bir önem taşıyor.

Bugünden o güne Türkiye’de çok şeyin değişebileceğine ilişkin tahminler fazla. CHP içinde yaşanacaklar, henüz takvimi açıklanmayan kurultayda neler olacağı, İmamoğlu hakkında verilen yargı kararının yaratacağı sonuçlar vb.

Ama Adalar’daki tablo aşağı yukarı belli.

CHP açık ara önde görünüyor. Ama tıpkı 2019 yerel seçimlerinde olduğu gibi, Adalar’da adayların çok büyük değişkenliklere yol açabileceği de ortada. Bilindiği gibi geçen seçimlerde Coşkun Özden, oy oranı yüzde yarım bile olmayan DSP’den aday olmuş ve %24 oranında oy almıştı, CHP adayına yerel parti örgütü içinden gösterilen tepki nedeniyle.

Benzer durum bu seçimde de yaşanabilir.


Yayınlanma Tarihi: 06 Haziran 2023  /  Son Güncellenme: 07 Haziran 2023


Bu yazı hakkında yazarımıza ve editörlerimize iletmek istedikleriniz mi var?
Aşağıdaki formu kullanarak kendisine ulaşabilirsiniz.
(Bu formdaki bilgiler, yazarımız ve editörlerimizin mail adreslerine iletilecektir.)


Çerezleri Yönetin!

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.

Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.