Adalılar olarak anakara ile bağlantımızı deniz taşımacılığı ile sürdürebiliyoruz. Bizler için en özel en önemli olanı da hepimizin sağlıkla, huzurla kullandığı Şehir Hatları vapurları. 2019 seçimleri bu konuda da hepimize bir umut oldu ve yavaş yavaş vapurlarımıza kavuşmaya başladık.
Değerli Şehir Hatları Genel Müdürü’müz Sinem Dedetaş ile bilgi, talep ve düşünce üçgeninde bir sefer yaptık…
Maltepe İskelesi ile ilgili kimi sorunlar dile getiriliyor. Örneğin, bilet gişesi, iskele ve geçiş farklı yerlerde. Bundan biraz bahsedebilir miyiz?
Bildiğiniz gibi Maltepe’den Adalar’a sefer yapılması ile ilgili özellikle Adalılar’dan çok fazla talep geliyordu. 1 Kasım 2022 tarihinde Maltepe-Adalar Hattını hizmete açtık. Seferlerimiz Maltepe’de bulunan İDO iskelesinden yapılıyor. Malumunuz deniz ulaşımı iskelede başlıyor ve iskelelerden kamusal taşımacılık yapılmasına ilişkin alınması gereken idari izinler mevcut. Bunun yanısıra teknik şartlar da önemli. İskelelerin idari koşulları ve teknik yapıları birbirinden farklılık gösteriyor. Bu hattı açabilmek ve bu seferleri yapabilmek için en uygun iskele Maltepe İDO İskelesiydi, bu nedenle şu anda bu iskeleden hizmet veriyoruz. Burada hibrid bir çalışma yürütüyoruz. Gemiye binişlerde İDO İskelesine geçiş Şehir Hatları İskelesi’nden yapılıyor. Şehir Hatları Maltepe İskelesinin kullanımı için de prosedür devam ediyor.
Eminönü, Beşiktaş, Kabataş, Adalar hattında Şehir Hatları’nın yeniden çok iyi çalışmaya başladığını görüyoruz. Bu hattaki payını yükseltti. Elinizdeki rakamlar ne söylüyor? 2022’nin ilk on bir ayında bu hatlardaki yolcu sayısında Şehir Hatları’nın payı nedir?
Adalar, anakara ile bağlantısını yalnızca deniz ulaşımı ile kurabiliyor. Bu sebeple deniz ulaşımına ihtiyaç diğer ilçelerle kıyaslandığında çok daha fazla. Bu bilinçle biz de göreve geldiğimizden bu yana gelen talepleri dikkatlice inceliyor ve kaynakların el verdiği ölçüde planlamayı optimize ederek hat ve sefer sayılarını arttırıyoruz. Hatta ilk icraat olarak Adalar’a gece seferlerini başlattık diyebilirim.
Şehir Hatları olarak Bostancı-Adalar, Kabataş-Adalar, Beşiktaş-Adalar ve geçen ay hizmete giren Maltepe-Adalar Hatlarımızda tarifeli seferlerimizle hizmet verirken, yedi gün yirmi dört saat kullanılabilen Deniz Taksilerimizle de Ada halkının ulaşım ihtiyacına cevap veriyoruz.
Şehir Hatları olarak otuz üç farklı hatta, elli iki iskeleden, günde 919 sefer yapıyoruz ve bu seferlerin %8’ini Adalar hatları oluşturuyor.
1 Ocak-30 Kasım 2022 tarihleri arasında Adalar hatlarında yaptığımız seferlere baktığımızda:
Kabataş-Adalar Hattında toplam 9.946 sefer yaptık ve 3.906.659 yolcu taşıdık. Beşiktaş-Adalar Hattında ise toplam 3.193 sefer yaptık ve 470.038 yolcu taşıdık. Gelen talepleri göz önünde bulundurarak 1 Kasım 2022 tarihinde açtığımız dokuz hat arasında yer alan Maltepe-Adalar Hattı ise Adalar bölgesine ulaşım için yeni bir alternatif oldu. Bu hatta 1-30 Kasım arasında 632 sefer yaptık ve 26.039 yolcu taşıdık.
Geçtiğimiz yıllara ait Adalar Hatlarına dair bilgilere baktığımızda ise 2019 yılında Adalara 12.600 civarına sefer yapıldığını ve beş milyondan fazla yolcu taşındığını görüyoruz. 2020 yılında pandeminin etkisiyle özellikle yolcu sayılarında ciddi bir azalma görüldü. Yaklaşık iki milyon yolcu taşınmasına rağmen 11.500’den fazla sefer yaptık. 2021 yılında Adalar’a yapılan sefer sayımız 12.800’ün üzerine çıkarken taşınan yolcu sayısı da iki buçuk milyonu aştı. 2022 yılının ilk on bir ayında ise 13.000’den fazla sefer yaptık ve dört milyondan fazla yolcu taşıdık.
Bildiğiniz gibi 2019 yılında Kabataş İskelesi halk arasında “Martı Projesi” olarak bilinen çalışmalardan dolayı kapalı olduğu için Adalar seferleri Eminönü İskelesi’nden yapılmaktaydı, 2020 yılının Nisan ayına kadar Eminönü-Adalar Hattı olarak çalıştı. Kabataş İskelesi’nin yeniden hizmete başlamasından sonra seferler tekrar Kabataş-Adalar hattı ile yapılmaya devam edildi ve pandemi sebebiyle Eminönü uğraması kaldıldı.
2021 yılı Haziran ayında, gelen yoğun talep üzerine Kabataş-Adalar Hattına sabah ve akşam olmak üzere Eminönü uğramalarını yeniden ekledik. 2019-2022 yılları arasında toplam hat sayımızda yirmiden den otuz üçe %65lik artış gerçekleştirdik. Sefer sayılarımızı ise 224binden 265bin’e yükselttik.
Bildiğiniz gibi toplu ulaşımın da yakından etkilendiği pandemi süreci geçirdik. Öyle ki toplu taşımadan ciddi uzaklaşmalar oldu. Pandemi etkisi kısmen geçmiş olsa da, toplu taşıma yolcusunun tamamı geri dönmedi. Bunda evden çalışma kültürün devam etmesi de bir etken tabii. Pandemi sebebiyle yolcu sayılarımızda düşme olduğu bir gerçek ancak buna rağmen seferleri bu oranda düşürmedik. 2020’de yolcu sayısı %52 azalmasına rağmen sefer sayılarımız yalnızca %20 düştü. Onlarda sefer başı yolcu ortalamasının iki-üç kişi olduğu hatların iptali şeklinde gerçekleşti. Daha önce bahsettiğim gibi kamu kaynağını verimli kullanmak fakat yolcuyu da mağdur etmemek üzere bir denge gözetiyoruz planlama yaparken.
Paşabahçe sezon sonu olmasına rağmen Büyükada, Heybeliada, Kabataş seferleriyle büyük bir açığı kapattı. Rakamlar işletmeyi tatmin ediyor mu? Paşabahçe seferlerine devam edecek mi?
Paşabahçe Vapuru’nun bizim için çok ayrı bir yeri var. Haliç Tersanemizde restore ederek Şehir Hatları filosuna kattığımız Paşabahçe Vapuru’na yeniden inşa edilen bir gemi gözüyle de bakılabilir. Filomuzun hem en eski hem de en yeni vapuru olma özelliğini taşıyan Paşabahçe, başta Adalılar olmak üzere pek çok insan için manevi değer de taşıyor.
1 Eylül 2022 tarihinden itibaren Kabataş – Heybeliada – Büyükada Hattında günde iki kez ekspres sefer yapmaya başlayan Paşabahçe Vapuru, hizmete girdiği günden Kasım ayı sonuna kadar toplam 193 sefer yaptı ve 26.283 yolcu taşıdı ve taşımaya da devam edecek, seferleri devam edecek.
Paşabahçe Vapurumuzda Ada halkı için yeni bir uygulamamız da başladı. Akşam yapılan son seferin ardından Büyükada İskelesinde bağlı bulunan Paşabahçe Vapuru’nun içinde bulunan Vapur Kafe 28 Kasım 2022 tarihi itibarıyla saat 20.00 – 00.00 arasında Ada halkına hizmet vermeye başladı.
İBB Deniz Taksi’nin ilk on bir aylık rakamlarını ve bunlar içinde Adaların payını öğrenebilir miyiz?
Bildiğiniz gibi İBB Deniz Taksiler 1 Aralık 2021 tarihinde İstanbulluların hizmetine girdi. on tekne ile başlattığımız servisimiz Ekim 2022 itibarı ile kırk beş tekne, Aralık 2022 itibarı ile elli tekne olarak gerçekleşecek. İstanbul’da deniz ulaşımını canlandırmak ve denizin payını arttırmak amacıyla hayata geçirdiğimiz Deniz Taksi projemiz, sefer saatleri ve güzergahından bağımsız olarak yedi gün yirmi dört saat hizmet veriyor. Özellikle Adalılar için çok tercih edilen bir alternatif oldu.
Hizmete girdiği 1 Aralık 2021’den bu yana yaklaşık 35bin sefer yapan Deniz Taksiler 130bin civarı yolcu taşıdı. Bu rakamlar içinde Adalar kullanımı, beklediğimiz gibi oldukça yoğun. Deniz Taksiler seferlerinin %70’ini Adalar güzergahına yapmış ve taşınan yolcuların %77’si Adaları tercih etmiştir.
Deniz Taksi’ye talebin yoğunluğu da gösterdi ki Adalar gibi şehre kısmen uzak noktalarda hızlı deniz ulaşımı ciddi bir ihtiyaç. İDO’nun bu hattan çekilmesiyle bu ihtiyaç daha da büyüdü. Deniz Taksi gibi küçük ve hızlı teknelerle tarifeli seferleri yapabilecek tekne üretimi için planınız var mı?
Deniz Taksiler’in ilk bir yıllık kullanımları deniz ulaşımındaki ihtiyaçları ve yolcuların kullanım alışkanlıklarını da gözlemlememizi sağladı. Deniz Taksi kullanan kişi sayısı, kullanım noktaları gibi verilerin analizleri üzerinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Özellikle Adalar arasında, gece yolcu sayısının az olduğu saatlerde Deniz Taksiler’le ring sefer yapılması 2023 planlarımız arasında yer alıyor.
Ayrıca “Deniz Dolmuş” projemiz için de çalışmalar devam ediyor. Deniz Dolmuşlar, Deniz Taksilerin gövde tasarımını kullanarak üst bina ve iç dizayn değişikliği ile yirmi sekiz yolcu kapasitesine çıkarttığımız yeni nesil üretimlerimiz. Haliç Tersanesi’nde Galataport için iki adet Deniz Dolmuş inşa ediyoruz. Yolcu taşıma hizmetini de vereceğimiz yeni iş modeli, kamu iştiraki olarak, özel sektöre ücreti karşılığı deniz ulaşım hizmeti işinin verilmesi ile bir ilk niteliğinde olacak.
Bu proje ile şirketimiz Deniz Dolmuş üretimini ve işletmesini de başlatmış olacak, böylece önümüzdeki dönemde seferlere vermek üzere kullanım yapılıp yapılamayacağını da test etmiş olacağız ve tüm ihtiyaçları belirleyerek yeni bir üretim planı hazırlayabileceğiz.
UKOME, Maltepe-Adalar Hattını açtı. Bu hatta Şehir Hatları vapurları olacak mı?
UKOME kararıyla Şehir Hatları tarafından 1 Kasım 2022 tarihinde açılan Maltepe – Adalar Hattında seferlerimiz kiralık motorlarla yapılıyor. Maltepe İskelesi’nde manevra alanının kısıtlı olması ve bu iskeleye vapurların yanaşamaması sebebiyle bu hatta vapurları kullanamıyoruz. Ayrıca vapur sayımız malumunuz kısıtlı. Yeni projemiz olan İstanbul deniz ulaşımın dekarbonizasyonu kapsamında yeşil enerji ile sevk edilen yeni vapurların üretimi söz konusu. Şu an bir yıllık fizibilite çalışmasını Dünya Bankası’nın destekleri ile başlatmış bulunuyoruz. Bu kapsamda yeni vapur filosunun kurulmasını da gündemimize almış durumdayız. Bu çalışma sonucunda, mevcut ve gelecek ihtiyaçlarımızı karşılayacak tekne sayısı belirlenmiş olacak ve yeşil enerjili yeni vapurların üretim planı kara ve enerji yatırım ile etüd edilmiş olacak.
Sanat ile ilgili Şehir Hatları ne düşünüyor? Sergi alanı olarak kullanabilir miyiz?
Şehir Hatları olarak sanatla iç içe bir kurumuz. Restorasyonunu tamamlayarak yeniden filomuza kazandırdığımız Paşabahçe Vapurumuz’da daha önce olmayan bir özellik kazandırdık: vapurun içinde bir sergi salonumuz var artık. Vapurun yeniden seferlere başlaması anısına Gemi Modelcileri Derneği’nin de desteği ile bir gemi modelleri sergisi yapmıştık. Ayrıca sevgili hocamız ve restorasyon danışma kurulu üyelerimizden Ahmet Güleryüz ve yine danışma kurulu üyelerimizden sevgili Reşit Erol’un arşivinden oluşan bir fotoğraf sergisi hala vapurun sergi salonunda. Bu sergi salonunda sene içerisinde farklı sergi planlamaları yapacağız.
Bunun haricinde Ahmet Güleryüz’ün katkıları, Adil Bali’nin yazımıyla hazırladığımız ve 2020 yılında çıkardığımız Vapurlarıyla İstanbul kitabımız var.
Büyükada İskelemiz’de Adalar Müzesi Sergileri’ne yer veriyoruz. Ayrıca diğer iskelelerimiz de zaman zaman farklı sanatçıların sergilerine ev sahipliği yapıyor. Tersanemizde de “Tersane-i Amire’de Çağdaş Sanat” etkinliği düzenledik. Küratörlüğünü Kemal Tufan’ın üstlendiği etkinlikte çok kıymetli yedi heykeltraş, iki hafta gibi kısa bir sürede İstanbul’un çeşitli kamusal mekanlarında sergilenmek üzere, tersane ustalarımızın da katkıları ile yedi dev heykel ürettti. Ayrıca Şahmeran 34 etkinliği açılışı da tersanemizde yapıldı. Biz göreve gelmeden önce kapanma noktasına gelen Tersanemiz son üç yılda elli yedi yeni inşa tekne, iki yüz altmış gemi tamir bakımı yapmanın yanısıra bu tip etkinliklere de ev sahipliği yapmanın mutluluğunu yaşadı.
Sanatı desteklemek adına yaptığımız bir diğer çalışma ise vapurlarımızda yer alan ‘Vapur Müzisyenleri’ alanları. Vapurlarımızın içinde belirlediğimiz noktalarda toplam kırk yedi müzisyen haftanın yedi günü saat 09.00 – 24.00 arasında iki yüz otuz bir seferimizde müzik yapıyor. Vapur seferlerine göre haftalık olarak düzenlenen sistemde müzisyenlerin gün, saat, vapur ve sefer bilgileri belirleniyor. Gün boyu süren müzik dinletileri, müzik koordinatörümüz tarafımızdan kontrollü bir şekilde yürütülüyor. Şehir Hatları adına tamamen gönüllülük esaslı bir çalışma yapılıyor. Şirketimiz bu müzisyen arkadaşlarımızdan herhangi bir ücret tahsil etmiyor. Zaman zaman bu karıştırıldığı için bilgi vermek istedim.
Kadın personel ile ilgili eşitleme politikanız var mı?
2019 yılında göreve geldiğimizde istihdamda cinsiyet eşitliği anlamında çok da hoş olmayan bir tablo ile karşılaştık. Kadın çalışan sayısı 2019 yılı Ağustos ayında yalnızca yirm birdi. Gemilerde ve tersanede hiç kadın çalışan yoktu, ofislerde yöneticilik görevlerinde ise neredeyse yok denecek kadar azdı. Gemiler için yapılan iş başvurularında kadın adayların özgeçmişlerinin dikkate bile alınmadığını öğrendik.
Sayın başkanımız Ekrem İmamoğlu’nun vizyonu ile tüm belediye ve iştirak şirketlerinde işe alım artık eşitlikçi bir yaklaşım ile yapılmaktadır. Şehir Hatlarında 2022 itibarıyla kadın çalışan sayısı altmış ikiye yükseldi, %195’lik bir artış yapmış olduk. Şirket tarihinde ilk kez kadın gemici ve yağcılara istihdam olanağı sağladık, yalnızca gemilerimizde on yedi kadın istihdam edildi. Liyakate dayalı, cinsiyetten bağımsız bir değerlendirme yapıyoruz. Bu da, kurumsal olarak değişimi yarattığımız en önemli noktadır diyebilirim.
Bostancı-Adalar Hattında Şehir Hatları’nı daha sık görebilecek miyiz?
Bostancı-Adalar hattı şu anda oldukça aktif olarak kullandığımız ve geliştirdiğimiz bir hat aslında.
Biliyorsunuz 2019 yılı Eylül ayında Bostancı – Adalar Ring hattını açtık ve gece seferlerini de başlattık. Daha önce yalnızca sabahları Büyükada-Heybeli-Bostancı arasında iki sefer yapılıyordu. Kabataş-Adalar Hattında da günde toplam altı sefer uğraması yapılıyordu.
Şu anda yalnızca Bostancı – Adalar Ring hattında günlük ortalama on üç sefer yapılıyor ve bu seferler yirmi dört saati kapsıyor. Kabataş-Adalar hattında ise Bostancı’ya sekiz sefer uğraması yapılıyor.
Kafe görevlilerine yüksek tabanlı ve yumuşak tabanlı ayakkabı önerisi var?
Vapur Kafe görevlilerimize yazlık ve kışlık olmak üzere yılda iki kez ortopedik ayakkabılar veriliyor. Ayrıca hizmet sırasında giydikleri önlükleri ile kışın giymeleri için de polar temini yapıyoruz. Personel ve ihtiyaçları ile kafelerin hizmet kalitesi sürekli takip ettiğimiz konular. Bu iş alanını da yeni oluşturduk bildiğiniz gibi. Burada da bir vizyon ve yönetim değişikliğine gittik. Artık bu alanları Şehir Hatları olarak kendimiz işletiyoruz ve elimiz/gözümüz sürekli bu alanlarda. Titizlikle yarattığımız markamızı korumak ve iyileştirerek büyütmek hedeflerimiz arasında.
Uzun yolculuklarda hikaye kitaplarından oluşan çocuk kitaplığı yapılır mı? Al/götür, oku/getir vb.?
Çocuklara yönelik hayata geçirdiğimiz projelerimiz var, geliştirmeye de devam ediyoruz. 2020 yılında Moda vapurunda ilk kez Çocuk Oyun Alanı oluşturduk, geçtiğimiz yıl da diğer vapurlarımızda da uyguladık. İlk kez bir toplu ulaşım aracında Çocuk Oyun Alanı yer alıyor. Tüm oyuncaklarımızı zarar vermeyecek ahşap oyuncaklardan seçtik, aynı zamanda motor becerilerini de geliştirecek tercihler yapmaya özen gösterdik.
Çocukların vapurla ve denizle olan ilişkisinin gelişmesini önemsiyoruz. Kitaplarla bağlarını kuvvetlendirecek ve okuma alışkanlığı kazandıracak projeler de geliştirebiliriz.
Büfelerinizde askıda çay, kahve, tost olabilir mi?
Vapurlardaki büfe alanlarını 2021 yılında vapurun dokusunda uygun yepyeni bir tasarım ve kurumsal kimlik ile Vapur Kafe markasına çevirdik bildiğiniz gibi. Hem yeni ürün yelpazesi hem de tasarımlarıyla çok ilgi çeken ve etki yaratan bir çalışma oldu. Vapurda ilk kez taze filtre kahve içerek keyifli bir yolculuk imkanı sunuyoruz. Bu markayı yaratırken mottomuz “en iyi çay en uygun fiyata vapurda içilir” idi. Bundan hiç taviz vermedik. Tüm menü için de bu mottoyu koruduk. Ürün kalitemiz son derece iyi, bunu yaptığımız gizli müşteri anketleri ile de kontrol ediyoruz, ve fiyatlarımızda kalitemize oranla oldukça uygun. Yolcularımıza desteği bu kapsamda verdiğimizi düşünüyoruz. Kaliteye uygun fiyatla ulaşma. Askıda ürün çalışmamız şu an için bulunmuyor. Daha çok öğretmenler günü, kadınlar günü gibi özel günlerde indirim kampanyaları uyguluyoruz.
Paşabahçe Vapuru Kabataş’ta duruyor. Gündüz sabit dururken kültürel bir etkinlik yapılabilir. Yoksul çocuklar getirilebilir. Eşitsizlikler kısmen önlenebilir. Sosyal dezavantajlı çocuklar için konferans salonu olarak kullanılabilir mi? (Hacivat-Karagöz oyunu oynanması vs.)
Paşabahçe Vapuru’nu vatandaşlarla daha fazla buluşturmak için İBB çatısı altında projeler geliştiriyoruz. Tarihi bir değere sahip olan bu vapurumuzu daha fazla insanla buluşturmak istiyoruz.
Vapurun seferlerini aksatmayacak şekilde, kültürel ve eğitici faaliyetler düzenlenebilir tabi. Aslında sadece Paşabahçe özelinde değil, diğer vapurlarımız için de bu çalışmaları yaptık, yapıyoruz ve 2023 yılında bu tarz faaliyetleri hayata geçirmek için çalışmalar gerçekleştireceğiz. Örneğin, daha önce deniz görmemiş çocuklar ile gerçekleştirdiğimiz etkinliklerimiz oldu. Buna ilave deniz temizliğine ilişkin yine çocuklar ile etkinlikler düzenledik. Devam edeceğiz.
Teşekkürler Sinem Dedetaş.
Yayınlanma Tarihi: 04 Aralık 2022 / Son Güncellenme: 04 Aralık 2022
Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.
Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.
Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.