Paylaş
Tüm Sayılar      2023      Sayı 215 – Mayıs 2023      Sungu Çapan: Yolu Heybeliada’dan Geçmiş Gerçek Bir Entelektüel

Sungu Çapan: Yolu Heybeliada’dan Geçmiş Gerçek Bir Entelektüel


Yaklaşık on yıl sinema yazarlığı yapmış ve işin ustalarıyla aynı ortamda bulunma şansına sahip olmuş biri olarak Nisan 2023’te yitirdiğimiz değerli sinema yazarı Sungu Çapan ile çoğunlukla İstanbul Film Festivali’nde karşılaşırdım, bazen basın gösterimleri sonrası yazarlarla oturmuş çay içer, sohbet ederken görürdüm kendisini. İşin başında bir yazar olarak Cumhuriyet’teki yazılarını kaçırmamaya çalışırdım. 1947 doğumlu yazarımızı 2 Nisan’da kaybetmişiz, üstelik kendisi son bir yılını Heybeliada’da geçirmiş. Beş yıldır Büyükada’da yaşayan genç bir meslektaşı olarak bunu bilmiyordum; ziyaret edememiş olduğuma üzüldüm doğrusu.

Sungu Çapan SİYAD üyesi bir yazardı. Sinema yazarlığı ilginç meslektir. Her şeyden önce sinema yazarı dendiğinde çoğu insanın aklına senaristlik gelir. Hâlbuki sinema yazarı filmler ve sinema dünyasına dair makaleler yazan kişidir, bu bazen film eleştirileri şeklinde olur, bazen sinema haberleri, röportajları şeklinde olur. Aslında bizler sinema gazeteciliği yaparız bir nevi. Sevgili Sungu Çapan da basın kartı olan bir sinema gazetecisiydi ama bildiğim kadarıyla çoğunlukla film eleştirileri yazdı Cumhuriyet gazetesinde ve çeşitli dergilerde. Cumhuriyet gazetesi arşivlerinden yazılarına ulaşılabiliyor ne mutlu ki.

Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (D.G.S.A.) Grafik Sanatlar Bölümü mezunu bir grafikerdi kendisi aynı zamanda; öğrendiğim kadarıyla pek çok dergi ve kitap kapağı da tasarlamış. Çapan, İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca bilen, 70’li yıllarda bir dönem Fransa’da yaşamış, gerçek bir entelektüeldi. Fransa’da zamanının çoğunu Paris’teki Sinematek’de geçirirmiş.

Kendisini çok yakından tanıyamamış olsam da yine meslektaşlarım, ağabeylerim olan Mehmet Açar’ın, Murat Erşahin’in anlatmalarından öğreniyorum ki nev-i şahsına münhasır bir kişiliğe sahipmiş Sungu Çapan.  Her zaman çok mütevazı olmuş, övülmeyi, pohpohlanmayı hiç sevmemiş, televizyonlara çıkmayı, festival festival gezmeyi hiç tercih etmemiş. Arka planda kalıp, sakin sakin, usul usul, film izleyip eleştirilerini yazarak yaşamayı tercih etmiş. Kendine has bir mizah duygusundan, hemen hemen her konuda derin sohbetler edebildiğinden bahsediyorlar. Yine de yalnızlığı çok sevdiğinden ve muhabbet uzayınca, “evdeki kedilerim beni bekliyor” diyerek evine dönmeyi tercih ettiğini anlatıyorlar. Mehmet Açar, son yılını Heybeliada’da geçirmiş olmasını, onu yakından tanıyan biri olarak çok anlaşılır bulduğunu ifade ediyor, yalnızlığı ve kedileri seven biri olduğu için.

Sinema eleştirileri yazan biri olarak ondan öğrendiğim önemli bir ders oldu, özgünlüğüne güvenmek ve sistemin bir parçası olmamak. Bizler genelde popüler kültüre iş yaptığımızda vizyona girecek filmleri önceden basın gösteriminde izler, izleyicilerin filme gitmeden önce bir fikirleri olsun diye filmlerin sürprizlerini bozmadan, sonunu söylemeden bir şekilde eleştiri yazıları yazmaya çalışırız. Bu çoğunlukla da kolay olmaz. Belki filme dair incelemek istediğimiz bir bölümü, sırf sürprizi kaçacak diye es geçeriz. Sungu Bey yazılarında filmleri detaylıca anlatır, sürpriz sonları bile olsa bunları da yazısına katardı; bu konuda bazen eleştirildiğini biliyorum. Kendisine söylendiğinde ise şöyle cevap verdiğini çok sonra öğrendim: “Film eleştirisi, film izlendikten sonra okunması gereken bir makaledir.” Dolayısıyla Sungu Bey yazılarını sisteme uygun yazmayı hiçbir zaman tercih etmemiş, kendi yolundan dönmemiş, uzun uzun yazmayı da, filmin detaylarını vermeyi de bırakmamış, her türlü eleştiriye rağmen. Bu da onun kendine has tarzı olmuş aslında.

Sungu Çapan, Heybeliada’da bulunan “Heybeli Sahaf, Zaman Satan Dükkân”a zaman zaman uğrarmış. Kim bilir orada da ne dolu dolu muhabbetler edildi, edebiyata, sanata, sinemaya, bir adada yaşamaya, adanın sanatla olan bağına dair ne cümleler sarf edildi. Eminim adada yaşadığı bir sene boyunca, pozitif kişiliğiyle, kedi sevdasıyla, müthiş birikimi ve keyifli sohbetleriyle, tanıştığı herkese ışık oldu, ilham oldu.

Beyin kanaması nedeniyle kaybettiğimiz değerli yazar Sungu Çapan Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilirken, yakınları Heybeliada’dan getirdikleri mor çiçekleri toprağına ektiler. Adalar’dan son derece kültürlü, sevgi dolu, kendine has kişiliğiyle iz bırakan bir sinema yazarı geçti. Toprağı bol olsun.


Yayınlanma Tarihi: 05 Mayıs 2023  /  Son Güncellenme: 06 Mayıs 2023


Bu yazı hakkında yazarımıza ve editörlerimize iletmek istedikleriniz mi var?
Aşağıdaki formu kullanarak kendisine ulaşabilirsiniz.
(Bu formdaki bilgiler, yazarımız ve editörlerimizin mail adreslerine iletilecektir.)


Çerezleri Yönetin!

Sitemizde sizlere daha iyi hizmet verebilmek, güvenlik ve sizi tanımak adına çerezler kullanmaktayız, detayları öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gizlilik Politikanızı ve KVKK Aydınlatma metnini okumak için buraya tıklayınız.

Eğer sitede gezinmeye devam edersiniz politikamızı onaylamış sayılacaksınız.